Böyük qırmızı ləkə: Redaktələr arasındakı fərq
kRedaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 3: | Sətir 3: | ||
İlk dəfə [[Voyager 1]] kosmik gəmisi tərəfindən [[25 fevral]] [[1979]]-cu ildə 9,2 mlrd. kilometr uzaqlıqdan şəkli çəkilmişdir. Böyük qırmızı ləkə kimi antisiklonlara [[Günəş sistemi]]nin digər [[Xarici planetlər]]ində də rast gəlinir. Böyük qırmızı ləkənin uzun müddətdir ki, varlığını davam etdirməsinə baxmayaraq, bu cür antisiklonların mövcudluğu əsasən bir saatdan bir neçə ilə qədər davam edir. Voyager missiyalarından qabaq ləkənin Yupiterin səthinin maye və ya qatı xüsusiyyətlərindən qaynaqlandığına inanılırdı. Böyük qırmızı ləkə [[Yer]]lə müqayisədə təqribən dörd dəfə böyükdür. |
İlk dəfə [[Voyager 1]] kosmik gəmisi tərəfindən [[25 fevral]] [[1979]]-cu ildə 9,2 mlrd. kilometr uzaqlıqdan şəkli çəkilmişdir. Böyük qırmızı ləkə kimi antisiklonlara [[Günəş sistemi]]nin digər [[Xarici planetlər]]ində də rast gəlinir. Böyük qırmızı ləkənin uzun müddətdir ki, varlığını davam etdirməsinə baxmayaraq, bu cür antisiklonların mövcudluğu əsasən bir saatdan bir neçə ilə qədər davam edir. Voyager missiyalarından qabaq ləkənin Yupiterin səthinin maye və ya qatı xüsusiyyətlərindən qaynaqlandığına inanılırdı. Böyük qırmızı ləkə [[Yer]]lə müqayisədə təqribən dörd dəfə böyükdür. |
||
Yupiter öz oxu ətrafında böyük sürətlə hərərkət etdiyindən maqnit anomallığının baş verdiyi oblast planetin coğrafi uzunluğu istiqamətində '''dreyf''' hərəkətində olur və Ləkə ildə 20<sup>0</sup> sürətlə sürüşür (yerini dəyişir). Maqnit sahəsinin sürüşməsi hadisəsi Yerdə də baş verir, amma bu zaman sürüşmənin sürəti ildə 0.2-0.3<sup>0</sup> qiymətini alır. Yupiterin atmosferindəki Böyük Qırmızı Ləkə yeganə atmosfer törəməsi olub və hətta planetin diskində yaranan digər ağ ləkələrlə heç bir əlaqəsi olmayan hadisə kimi söylənilir. Ləkənin enerji mənbəyi də məlum deyil. Nəhayət, Böyük Qırmızı Ləkənin yerləşməsi, planetin coğrafi uzunluğu boyunca yerlərini dəyişməsi və Ləkə ilə bağlı olan bir sıra digər hadisələr izah olunmamış qalır. |
|||
== Həmçinin bax == |
== Həmçinin bax == |
||
08:59, 13 iyul 2017 tarixindəki versiya
Böyük qırmızı ləkə (ing. Great Red Spot) — Yupiter planetində yerləşən antisiklondur. Yupiterin ekvatoruna nəzərən 22° cənubda yerləşir. Böyük qırmızı ləkə ən azı 340 ildir ki, mövcuddur. Bu antisiklon Yerdəki teleskoplardan müşahidə oluna biləcək qədər böyükdür. İlk dəfə 1664-cü ildə Robert Huk tərəfindən müşahidə olunmuşdur.
İlk dəfə Voyager 1 kosmik gəmisi tərəfindən 25 fevral 1979-cu ildə 9,2 mlrd. kilometr uzaqlıqdan şəkli çəkilmişdir. Böyük qırmızı ləkə kimi antisiklonlara Günəş sisteminin digər Xarici planetlərində də rast gəlinir. Böyük qırmızı ləkənin uzun müddətdir ki, varlığını davam etdirməsinə baxmayaraq, bu cür antisiklonların mövcudluğu əsasən bir saatdan bir neçə ilə qədər davam edir. Voyager missiyalarından qabaq ləkənin Yupiterin səthinin maye və ya qatı xüsusiyyətlərindən qaynaqlandığına inanılırdı. Böyük qırmızı ləkə Yerlə müqayisədə təqribən dörd dəfə böyükdür.
Yupiter öz oxu ətrafında böyük sürətlə hərərkət etdiyindən maqnit anomallığının baş verdiyi oblast planetin coğrafi uzunluğu istiqamətində dreyf hərəkətində olur və Ləkə ildə 200 sürətlə sürüşür (yerini dəyişir). Maqnit sahəsinin sürüşməsi hadisəsi Yerdə də baş verir, amma bu zaman sürüşmənin sürəti ildə 0.2-0.30 qiymətini alır. Yupiterin atmosferindəki Böyük Qırmızı Ləkə yeganə atmosfer törəməsi olub və hətta planetin diskində yaranan digər ağ ləkələrlə heç bir əlaqəsi olmayan hadisə kimi söylənilir. Ləkənin enerji mənbəyi də məlum deyil. Nəhayət, Böyük Qırmızı Ləkənin yerləşməsi, planetin coğrafi uzunluğu boyunca yerlərini dəyişməsi və Ləkə ilə bağlı olan bir sıra digər hadisələr izah olunmamış qalır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Yang, Sarah. "Researcher predicts global climate change on Jupiter as giant planet's spots disappear"
- Williams, Gareth P. (1975). "Jupiter's atmospheric circulation" . Nature 257 (5529): 778. Bibcode:1975Natur.257..778W. doi:10.1038/257778a0.
- Williams, Gareth P. (1978). "Planetary Circulations: 1. Barotropic representation of Jovian and terrestrial turbulence" (PDF). Journal of the Atmospheric Sciences 35 (8): 1399–1426. Bibcode:1978JAtS...35.1399W. doi:10.1175/1520-0469(1978)035<1399:PCBROJ>2.0.CO;2.
- Williams, Gareth P. (1985). "Jovian and comparative atmospheric modeling" (PDF). Advances in Geophysics. Advances in Geophysics 28A: 381–429. Bibcode:1985AdGeo..28..381W. doi:10.1016/S0065-2687(08)60231-9. ISBN 978-0-12-018828-4.
- Williams, Gareth P. (2003). "Super Circulations" (PDF). Bulletin of the American Meteorological Society 84 (9): 1190.