Mitoxondri

Heyvan hüceyrəsinin sxematik görünüşü. Cisimciklər: (1) nüvəcik (2) nüvə (3) ribozom (4) qovuqcuq (5) rough endoplazmatik retikulum (ER) (6) Qolgi cisimciyi (7) sitoskelet (8) smooth ER (9) mitoxondriya (10) vacuole (11) sitoplazma (12) lizozim (13) sentriol

Mitoxondriya - əksəriyət eukaryot orqanizmalarda olan zərlə çevrələnmiş cisimcik. 1-10 mikrometr böyüklüyündə olurlar. Bitki və heyvan hüceyrələrinin əksəriyyətində mitoxondrilər (yun.mitos-sap,tel, xondrion-dən ,dənəvər ) var.Onlar müxtəlif formalı mikroskopik cisimlər olub diametrinin ölçüsü 0.2-1 mkm-ə qədər olur.Ona görə işıq mikroskopunda mitoxondrilər yaxşı görünür, onların formasını və sayını nəzərdən keçirmək mümkün olur.Müxtəlif toxumların hüceyrələrində mitoxondrilərin sayı eyni deyildir. Mitoxondrilərin elektron – mikroskopik şəkilində aydın olur ki, onların xarici örtüyü iki membrandan- xarici və daxili qatdan ibarətdir.Xarici membran hamardır.Daxili membran mitoxondrinin içərisinə doğru yönəlmiş çoxlu qırışlardan ibarətdir.Bu qırışlar krist (lat. Krista-pipik,çıxıntı) adlanır.Müxtəlif hüceyrələrdə kristlərin sayı da eyni deyildir. Bu say onlar və yüzlərlə ola bilər. Kristlər iş görən əzələ hüceyrələrində sayca artıq olur. Embrion heceyrələrində kristlərin sayı azdır.mitoxondrilərin əsas funksiyası universal enerji mənbəyi olan ATF sintez etməkdir. Ona görə mitoxondriləri xloriplastlarla birlikdə hüceyrənin *güc* stansiyaları adlandırırlar.Hüceyrələrdə mitoxondrilər ikiyə bölünməklə çoxalır və öz funksiyalarını yerinə yetirir.