Zəngəzur itburnusu

Zəngəzur itburnusu
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superrozidlər Klad: Rozidlər Klad: Fabidlər Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Qızılgülkimilər Triba: Roseae Cins: İtburnu Növ: Zəngəzur itburnusu
Beynəlxalq elmi adı
Rosa zangezura Jarosch., 1945
Şəklin VikiAnbarda axtarışı EOL   300806

Zəngəzur itburnusu (lat. Rosa zangezura) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇tburnu cinsinə aid bitki növü.

Ümumi yayılması

Ermənistanın Gorus və Meqri rayonlarında (Xosrov qoruğu) rast gəlinir.

Azərbaycanda yayılması

Naxçıvan MR-ın dağlarında, Daşkəsən və Cəbrayıl rayonlarının aşağı dağ qurşağından orta dağ qurşağına qədər meşə kənarları və kol cəngəlliyində rast gəlinir.

Statusu

Azərbaycanın nadir bitkisidir. NT.

Bitdiyi yеr

Aşağı dağ qurşağından orta dağ qurşağına qədər açıq işıqlı yerlərdə daşlı-qayalı quru yamaclarda yayılmışdır.

Təbii ehtiyatı

Azərbaycanda dar bir arealda yayılmışdır.

Bioloji xüsusiyyətləri

Hündürlüyü 80-120 sm-ə qədər olan qırmızımtıl qаbıqlı kollardır. Qopartikanı bir formadadır, düz və ya möhkəm, qaidə hissəsi enliləşmiş, çox vaxt ikiləşəndir. Yarpaqları 7-8 ədəd tərs yumurtavarı və ya ellipsşəkilli yarpaqcıqlardan təşkil olunmuşdur. Yаrpаqаltlıqlаrı 8-10 mm uzunluqda, üst tərəfdən çılpaq, alt tərəfdən vəzicikli, kənarı vəzicikli kirpiklidir. Çiçəkləri tək-tək, 2-2 və ya 3-3-dür. Ləçəkləri ağ və ya ağımtıl çəhrayı rəngdə olur. Meyvələri qırmızı rəngdədir, oval formada və xırdadır. İyul ayında çiçək açır.

Çoxalması

Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır.

Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri səbəbləri

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilmə

Məlumat yoxdur.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

Xüsusi mühafizə tədbirləri tərtib edilməmişdir.

Zəruri qoruma tədbirləri

Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daxil edilməsi zəruridir.