Çiqanak Bersiyev

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çiqanak Bersiyev
qaz. Шығанақ Берсиев
Doğum tarixi 1881
Vəfat tarixi 1944
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Tanınır kəşfiyyatçı
Mükafatları
"Lenin" ordeni
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Çiqanak Bersiyev (qaz. Шығанақ Берсиев, 18811944) — Sovet kəşfiyyatçısı, kənd təsərrüfatı istehsalının novatoru.

Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

1938-ci ildən etibarən Çiqanak Bersiyev, Aktübin vilayətinin Uilski rayonundakı Kurman kolxozunun müdiri olaraq çalışdı. Hər il yüksək məhsul əldə edirdi: 1939-cu ildə hektardan 25,5 sentner darı, 1940-cı ildə - 155,8 sentner / ha, 1941-ci ildə - 166 sentner / ha, 1942-ci ildə - 175 sentner / ha, 1943-cü ildə - 201 c / ha. 1940-cı ildən bəri bu nəticələr dünya rekordları kimi qeyd edildi[1].

Lenin ordeni ilə təltif edildi (1940).

Böyük Vətən müharibəsi illərində üç əsgər atası Çiqanak Bersiyev, təyyarənin inşası üçün müdafiə fonduna pul bağışladı.[2].

Çiqanak Bersiyevin həyatı və yaradıcılığı Qabiden Mustafinin "Çiqanak" romanında təsvir edilmişdir.

Bersiyev hərəkatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

1940-cı illərin əvvəllərində Qazaxıstanda sosialist şok işinin formalarından birinə çevrilən və sonrakı illərdə geniş yayılmış Bersiyev hərəkatı yarandı. Böyük Vətən Müharibəsi ərəfəsində, Berbiyevlilərin birləşmələri və briqadaları Aqtöbe vilayətinin hər evində var idi.

Bersiyevin ilk ardıcılları məhdud ərazilərdə yüksək məhsuldarlıq əldə etdilər (K. Sokırov və U. Atambayevin bölmələri 1 ha-dan 200 sentner darı yığdılar), sonrakılar yüksək məhsuldarlıq sahələrini artırmağa çalışdılar (Komsomol gənclər bölməsi) "Jana Kadam" kolxozundan A. Adiyevdən 3 hektarın hər birindən 150 sentner darı, "Salakul" kolxozundan N.Eşmuxanovanın komsomol-gənclər zənciri — 25 hektarın hərəsindən 80 sentner darı, və qeyriləri). Aqtöbe vilayətində Çiqanak Bersiyev adına mükafat üçün ənənəvi sosialist müsabiqəsi keçirilmişdir[1].

Xatirə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiqanak Bersiyev həyatı və yaradıcılığı haqqında Alman dramaturqu Berthold Brexin "Bağban" romanının üzərində qurulub.

Aqtöbe vilayətinin Neft Bölgəsində Bersiyev adına Muzeyi vardır, Aqtöbedə onun xatirəsinə abidə qoyulmuşdur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Казахская ССР. 109. Алма-Ата: Гл. ред. Казахской советской энциклопедии. Гл. ред. Р. Н. Нургалиев. 1988. 8. ISBN 5-89800-002-X.
  2. "Письмо в Wikimedia Foundation на казахском языке". 2011-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-08.