Astragalus echinops

Astragalus echinops
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Gəvən Növ: Astragalus echinops
Beynəlxalq elmi adı
Astragalus echinops Boiss., 1843
Şəklin VikiAnbarda axtarışı NCBI   1042477 EOL   645715

Astragalus echinops (lat. Astragalus echinops) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" – NT. Azərbaycanın nadir, endemik növüdür. Regional IUCN Statusu: NT.

Qısa morfoloji təsviri

Gövdəsinin hündürlüyü 30-90 sm olan, sıx a tükcüklərlə örtülmüş çoxillik bitkidir. Yarpaqları 10-16 cütdür, yarpaqcıqları ellipsivari və ya uzunsov-yumurtaşəkillidir, ititəhərdir, üzəri ağ tükcüklüdür. Yarpaqların qoltuğunda yerləşmiş çiçəklər kürəşəkilli çiçək qrupuna aiddir. Tacı sarıdır. Paxlası tükcüklüdür, yuxarı uc hissədə dörtdillidir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə iyun, meyvəvermə iyul-avqust aylarına təsadüf edir. Orta dağ qurşağında, quru, daşlı yamaclarda və qayalı ərazilərdə rast gəlinir. Mezokserofitdir.

Yayılması

Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Culfa rayonu-Xəzindərə, Ərəfsə kəndinin ətrafı; Ordubad rayonu – Biləv, Paraqa, Tivi və Bist kəndlərinin ətrafı; Babək rayonu- Buzqov kəndinin ətrafı).

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın təbii bərpası azalır və ətraf mühitin mənfi təsirlərinə qarşı həssaslıq müşahidə olunur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Populyasiyaların azlığı və antropogen təsirlər.

Mühafizə tədbirləri

Məhdud sahələrdə yayılmış, mənfi təsirlərə məruz qalan növ kimi akademik H. Əliyev adına Zəngəzur Milli Parkı ərazisində yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və təbii populyasiyaları mühafizə olunmalıdır.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Tragacantha echinops (Aucher ex Boiss.) Kuntze

Heterotipik sinonimləri

• Astragalus echinops var. ovalifoliolatus (Širj. & Rech.f.) Becht
• Astragalus regelii Trautv.
• Astragalus superbus Bunge
• Astragalus superbus var. ovalifoliolatus Širj. & Rech.f.
• Tragacantha superba (Bunge) Kuntze