Astragalus pinetorum subsp. declinatus
Astragalus pinetorum subsp. declinatus | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Yarımnöv: Astragalus pinetorum subsp. declinatus |
||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
||||
|
Astragalus pinetorum subsp. declinatus (lat. Astragalus pinetorum subsp. declinatus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinin astragalus pinetorum növünə aid bitki yarımnövü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Kritik təhlükə həddində olanlar" kateqoriyasına aiddir –CR A2c+3c; B1ac(i)+2ab(i,ii,iii). Azərbaycanın nadir növüdür.
Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hündürlüyü 30 sm-ə qədər, gövdəsiz, ağ tükcüklərlə örtülmüş çoxillik bitkidir. Yarpaqları ellipsvari və ya neştərşəkillidir, yarpaqcıqları hər iki tərəfdən sıx olmayan tükcüklüdür, uc hissəsi sivriləşmişdir. Tacı sarı rəngdədir, nəzərə çarpacaq dərəcədə kasacıqdan uzundur, qanadı enlidir, tərs-yumurtaşəkillidir, uc hissəsi oyuqludur. Yumurtalığı və dişiciyi sıx ağ tükcüklərlə örtülüdür.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çiçəkləmə aprel-may, meyvəvermə iyun aylarına təsadüf edir. Mezokserofitdir. Orta dağ qurşaqlarınadək, otlu-daşlı yamaclarda rast gəlinir.
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Şahbuz rayonu — Badamlı kəndi, Küküdağ ətrafı).
Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
İtmə təhlükəsi altında olan yeganə lokaliteti mövcuddur, populyasiyanın sayı sürətlə azalır. Məhdud ərazilərdə az saylı olduğundan davamlı azaldığından (90%) ehtiyatı yoxdur.
Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Növ sayının, populyasiyanın azlığı, ekoloji, zoogen və antropogen amillərin məhdudlaşdırıcı təsiri hesab edilir.
Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Təbiətdəki vəziyyəti böhranlı həddə çatmış və nəslinin kəsilmə ehtimalı olan növ kimi yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və qorunması üçün müvafiq tədbirlər görülməlidir.
Sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Homotipik sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Astragalus declinatus Willd.
- Tragacantha declinata Kuntze
Heterotipik sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Astragalus badamliensis Khalilov
- Astragalus declinatus var. subglaber Freyn & Bornm.
- Astragalus samamensis Boiss. & Buhse
- Astragalus tragacanthoides Lam.
- Astragalus utriger f. ovatus DC.
- Myobroma albana Steven
- Myobroma lignosa Steven
- Tragacantha samamensis (Boiss. & Buhse) Kuntze