Meteorizm

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Meteorizm
XBT-10 RNN.n
MeSH D005414
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Meteorizm (yun. μετεωρισμός — şiş, köp) və ya flatulensiya, osturaq — bağırsaqlarda qazların həddindən artıq yığılması. Bu, şişkinlik, çox miqdarda həzm qazının çox miqdarda (“püskürücü”) ifrazı ilə özünü göstərir.

Ümumi məlumat[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hökmdarın (və ya onun portretində) bağırsaq qazlarının zərərli buraxılması cinayət, əlahəzrətin təhqiri hesab edilə bilər və ölüm cəzasına qədər ağır cəzalandırıla bilər (şəkildə - Böyük Britaniya kralı III Georqa qarşı təhqirdir, 1798)

Sağlam bir yetkin insanda mədə və bağırsaqlarda təxminən 1 litr qaz var ki, bu qazlar əsasən bağırsaq mikroflorasının mikroorqanizmlərinin həyati fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlir. Yetkin bir insanda defekasiya prosesində və əlavə olaraq gün ərzində bağırsaqdan normal olaraq 0,1-0,5 litr qaz xaric olur.

Meteorizmlə, çıxarılan qazın həcmi üç və ya daha çox litrə çata bilər. Sağlam insanlarda qaz qarışımının tərkibi aşağıdakı kimidir:

həm də az miqdarda:

hidrogen sulfid H2S; ammonyak NH3; uçucu merkaptanlar[1].

Səbəbləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qazın əmələ gəlməsinə karbohidratlı və lifli qidalar səbəb olabilir. Aşağıdakı səbəblər də bağırsaqlarda qaz sancılarının əmələ gəlməsinə səbəb olur:

  • meyvələr
  • tərəvəzlər
  • kəpəkli taxıl məhsulları
  • lobya və paxlakimilər
  • qazlı içkilər
  • sürətli yemək
  • həzm sistemində pozumalar
  • xronik bağırsaq xəstəlikləri
  • sintetik qidalar
  • rejimsiz qidalanma.[2]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Физиология человека Arxivləşdirilib 2009-06-23 at the Wayback Machine / Под. ред. В. М. Покровского, Г. Ф. Коротько. — М.: Медицина, 2007. — 656 с. — ISBN 5-225-04729-7.
  2. "Mədədə köp və qaz əlamətləri". 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-16.