Saudade

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Saudade — portuqal sözüdür. Bu sözün eyni anda xoşbəxt və bədbəxt olmaq kimi paradoksal mənası var. Saudade optimist və pessimist hekayələrin içində yaxşı və pisin bir-birini izlədiyi kölgə kimidir. Onlar həm bir-birindən ayrılmazlar, həm də bir-birlərini tamamlayarlar. Lüğətlərdə "keçmişdə duyulan həsrət" kimi verilsə də əslində nostaljidən çox fərqli bir mənası var. Fərq sadəcə qovuşma həsrəti deyil. Başlıca fərq ondan ibarətdir ki, Saudade — keçmişdə olan üzüntü dolu həsrəti ifadə edir. Saudade portuqalların qürur duyduqları sözlərdən və duyğulardan biridir. Yüz illər boyunca portuqal qadın və qızların dənizə qurban verdikləri kişilərin ardından çəkdikləri ağrıları və əzabları, gedib dönməyələri xatırlayarkən Saudade demişlər. Saudade başqa dilə tərcümə olunmayan sözlərdəndir. Bəlkə də bu cəhət sözün gözəlliyindəndir. Belə sözlər ya başqa dillərdə tərcümə olunmaz, ya da başqa dillərdə mənasız sözlərin mənasını hiss etdiyimiz zamanlarda Saudade deyib keçirlər.

Kabo Berdenın Cesaria Evora adlı bir məşhur müğənisi var. Bu qadın "Basanovanın divası" hesab olunur. Cesaria Evora Saudade adlı mahnısında xəşbəxtlik və bədbəxtliyin tarazlığından oxumuşdur. Hətta Saudade haqda filmlər də çəkilmişdir.