Xırdayarpaq çərən
Xırdayarpaq çərən | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: ???: Xırdayarpaq çərən |
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Xırdayarpaq çərən
Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
İranda və Orta Asiyada yayılmış,Terek və Kumey çayları arasından təsvir edilmişdir.
Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hündürlüyü 20-90 sm olan çoxbudaqlı kolcuqdur,cavan zoğları rənglidir.Yarpaqları xırda və ətli olub,saplağa tərəf qısa,ensizləşəndir.Çiçəkləri ikicinsli,şarvarı,uzunsov-yumurtavarı,qaidədən bir biri ilə bitişikdir.Çiçəkyanlığı yaşıldır,əksər hallarda ətlidir,sərbəst və ya yarıya qədər bitişmişdir.Erkekciyi 5-dir.Dişiciyi 2-5 ağızcıqlı,çiçəkaltlıqları içində topa şəklində 2-6 (20) ədəd olur.May ayında çiçəkləyir,oktyabrda meyvə verir.Toxumları 0,75-1,25 mm uzunluğunda,ovalşəkilli hamar,qara,parlaqdır.
Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstiyə və duzadavamlı bitkidir.Şoranlaşmış torpaqlarda bitir.
Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Abşeron,Kür-Araz ovalığı və onun şərq hissəsində Salyan,Muğan çölündə,Cənub-şərqi Şirvanda,Naxçıvan düzənliyində yayılmışdır.Xırdayarpaq çətənə cəngəlliklərdə rast gəlmək olar.Müstəqil qruplaşmalar əmələ gətirir və şoran səhra və yarımsəhralarda bitir.
İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Potaş hazırlanmasında istifadə olunur.Tərkibində alkaloidlər vardır.