Sofiya Hüseynova

Sofiya Hüseynova
Doğum tarixi	26 fevral 1926(1926-02-26)
Doğum yeri	Bakı, Bakı qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	30 iyul 2015(2015-07-30) (89 yaşında)
Vəfat yeri	Naxçıvan, Naxçıvan Muxtar Respublikası, Azərbaycan
Vətəndaşlığı	SSRİ  Azərbaycan
Həyat yoldaşı	Məlik Dadaşov
Uşağı	Rəfael Dadaşov
Anası	Xədicə Qazıyeva
Fəaliyyəti	aktrisa
Fəaliyyət illəri	1942-ci ildən
Teatr	Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı
Mükafatları

Sofiya Hüseynova (doğum adı: Sofa Həsən qızı İsmayılova; 17 fevral 1926 – 30 iyul 2015) — C.Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrının aparıcı aktrisası, komik, psixoloji və dramatik rolların məharətli ifaçısı, Azərbaycanın xalq artisti (1982), "Şöhrət" ordeni laureatı (1996).

Həyatı

Sofiya Hüseynova 17 fevral 1926-cı ildə Naxçıvanda anadan olub. Qızlıq soyadı İsmayılovadır. Atası Həsən İsmayılov hərbçi, anası Xədicə Qazıyeva isə aktrisa olub. Atası işləməyə Naxçıvana göndərilir və burda Naxçıvanın ilk aktrisası olan Xədicə Qazıyeva ilə tanış olur. Sofya Hüseynova orta məktəbi Naxçıvanda bitirib. Şagird vaxtlarında uşaq rollarında səhnəyə çıxıb. Anasının tövsiyəsi ilə 1944-cü ildən teatrın truppasına daxil olub. 1945-ci ildə qısa müddət Zaqatala DDT-də işlədikdən sonra yenə Naxçıvana qayıdıb.

Sofiya Hüseynova 1 iyun 1974-cü ildə Azərbaycan SSR əməkdar artisti, 1 dekabr 1982-ci ildə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub.Həyatı boyu Naxçıvan teatrın aktrisası olmuş, bir-birindən maraqlı və rəngarəng obrazlar yaratmışdır.

Ğülnar və Xuraman, Fitnə ("Vaqif" və "Fərhad və Şirin" Səməd Vurğun), Sara və Gülnisə, Susanna, Nadya ("Solğun çiçəklər", "Aydın" və "Oqtay Eloğlu", Cəfər Cabbarlı), Tərgül ("Məhsəti", Kəmalə Ağayeva), Humay ("Komsomol poeması", İsgəndər Coşqun), Zöhrə ("Eşq və intiqam", Süleyman Sani Axundov), Nərminə ("Göz həkimi", İslam Səfərli), Zalxa ("Toy", Sabit Rəhman), Günəş ("Günəş", Hüseyn Razi), Tanya ("Alınmaz qala", Həsən Elsevər), Tovuz xanım ("Bir cüt bədmüşk ağacı", Əkrəm Əylisli), Gülnaz və Sənəm, Gülçöhrə, Minnət xanım ("Məşədi İbad", "Arşın mal alan" və "Ər və arvad", Üzeyir bəy Hacıbəyov), Gülcamal ("Qatır Məmməd", Zeynal Xəlil), Qızbacı ("Hicran", Sabit Rəhman və Emin Sabitoğlu), Şölə xanım ("Özümüz bilərik", Şıxəli Qurbanov və Süleyman Ələsgərov), Güllücə ("Dan ulduzu", Cahangir Məmmədov) rolları aktrisanın yaradıcılıq nailiyyətləri sayılır.

Milli koloriti həmişə əsas götürən aktrisa, eyni zamanda əcnəbi dramaturqların pyeslərinin tamaşalarında oynadığı obrazların yaşadığı dövrün etiket qaydalarını, sosial mənşəyini, kübar davranış tərzini dərindən mənimsəyib. Mənimsədiklərini isə ifa etdiyi rollarda yaradıcılıqla reallaşdırıb. Bu baxımdan kruçinina, Larisa ("Günahsız müqəssirlər" və "Cehizsiz qız", Aleksandr Ostrovski), Liana ("Bostan iti", Lope de Veqa), Xanuma ("Xanuma", Avksenti Saqareli) rolları aktrisanın ifasında məharətlə oynanılmışdır. Mütənasib uca boyu, zərif bədən quruluşu aktrisaya müxtəlif rollar oynamağa geniş imkan yaradırdı.

Aktrisa 30 iyun 2015-ci il tarixində 89 yaşında Naxçıvanda vəfat edib.

Mükafat və təltifləri

• Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri fərmanı — 1 iyun 1974
• "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 1 iyun 1974
• "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 1 dekabr 1982
• "Şöhrət" ordeni — 6 may 1996.
• Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü — 11 iyun 2002

Filmoqrafiya

1. Tale yükü (film, 1997)