Cavanşir Cəfərov

Cavanşir Cəfərov
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	23 aprel 1953(1953-04-23) (71 yaş)
Doğum yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı	Azərbaycan
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	dirijor
Fəaliyyət illəri	1979-cu ildən
Təhsili	Sankt-Peterburq Dövlət Konservatoriyası[d]
Mükafatları

Cavanşir Cəfərov (23 aprel 1953, Bakı) — məşhur azərbaycanlı dirijor, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti(2005), əməkdar incəsənət xadimi,Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü,Bakı Musiqi Akademiyasının müəllimi,professor.

Həyatı

Ca­van­şir Cə­fə­rov 1953-cü il­də Ba­kı şə­hə­rin­də ana­dan ol­muş­dur. 1972-ci il­də Asəf Zey­nal­lı adı­na Ba­kı Mu­si­qi tex­ni­ku­mu­nu, 1977-ci il­də isə Rims­ki-Kor­sa­kov adı­na Sankt-Pe­ter­burq Döv­lət Kon­ser­va­to­ri­ya­sı­nın di­ri­jor­luq fa­kül­tə­si­ni bi­tir­miş­dir. Hə­lə gənc yaş­la­rın­dan “ca­zi­bə­dar di­ri­jor çu­bu­ğu”, xo­ra və da­ha son­ra sim­fo­nik or­kest­rə rəh­bər­lik et­mə im­ka­nı Ca­van­şir Cə­fə­ro­vu da­im özü­nə çə­kir­di. Azər­bay­can res­pub­li­ka­sı­nın əmək­dar in­cə­sə­nət xa­di­mi, pro­fes­sor E.Nov­ru­zo­vun ye­tir­mə­si olan C.Cə­fə­rov di­ri­jor sə­nə­ti­ni da­ha da də­rin­dən öy­rən­mək üçün 1972-ci il­də Le­ninq­rad (in­di­ki Sankt-Pe­ter­burq) Döv­lət Kon­ser­va­to­ri­ya­sın­da xor di­ri­jor­lu­ğu ix­ti­sa­sı üz­rə pro­fes­sor A.İ.Ani­si­mo­vun sin­fin­də təh­si­li­ni da­vam et­dir­mə­yi qə­ra­ra alır. Bu­ra­da gör­kəm­li rus xor­meys­ter­lə­ri olan N.V.Şyol­kov, Ro­ma­novs­ki və K.A.Ol­xov da ona dərs de­miş­lər.

1979-cu il­də Ba­kı­ya qa­yıt­dan­dan son­ra Ca­van­şir Cə­fə­rov, Azər­bay­can Döv­lət Ope­ra və Ba­let Te­at­rı­nın di­rek­to­ru Azər Rza­ye­vin də­və­ti­lə te­at­rın xor­meys­te­ri və­zi­fə­si­nə tə­yin olu­nur. Sim­fo­nik or­kest­rin di­ri­jo­ru ki­mi ilk də­fə Ca­van­şir Cə­fə­rov 1983-cü il­də Üze­yir Ha­cı­bəy­li­nin “Ko­roğ­lu” ope­ra­sın­dan üver­tü­ra­nın və “Çən­li­bel” xo­ru­nun ifa­sı ilə çı­xış et­miş­dir.

1985-ci il­də Ca­van­şir Cə­fə­rov Mu­si­qi­li Ko­me­di­ya Te­at­rı­nın di­ri­jo­ru və­zi­fə­si­nə tə­yin olu­nur və 1990-cı ilə qə­dər baş dirijor vəzifəsini ic­ra edir. C.Cə­fə­rov teatrın səhnəsində Le­qa­rın “Şən dul qa­dın”, Ştrau­sun “Ya­ra­sa”, R.Ha­cı­ye­vin “Yol ay­rı­cı”, “Mən ev­lə­ni­rəm, ana”, E.Sa­bi­toğ­lu­nun “Bir gün Bağ­dad­da” və di­gər ta­ma­şa­la­rı səh­nə­yə qo­yur. Həm­çi­nin bu dövr Ru­si­ya şə­hər­lə­ri­nə çox­say­lı qast­rol sə­fər­lə­ri ilə də se­çi­lir.

1996-cı ilin yan­var ayın­dan isə M.F.Axun­dov adı­na Ope­ra və Ba­let Te­at­rı­nın di­rek­to­ru A.T.Mə­li­ko­vun də­və­ti­lə C.Cə­fə­rov Azər­bay­can Döv­lət Ope­ra və Ba­let Te­at­rı­nın baş di­ri­jo­ru və­zi­fə­si­nə tə­yin olu­nur və bu və­zi­fə­də bu gü­nə ki­mi ça­lı­şır.

Ca­van­şir Cə­fə­ro­vun ilk di­ri­jor­luq et­di­yi ope­ra Üze­yir Ha­cı­bəy­li­nin “Ley­li və Məc­nun” ope­ra­sı, son­ra Ada­nın “Ji­zel”, Fik­rət Əmi­ro­vun “1001 ge­cə” ba­let­lə­ri ol­muş­dur. 1998-ci il­də C.Ver­di­nin “Tra­via­ta” ope­ra­sı­nın prem­ye­ra­sı baş tut­muş (so­list­lər baş­qa öl­kə­lər­dən də­vət olun­muş­du) və Ca­van­şir Cə­fə­rov bu ta­ma­şa­ya da uğur­la di­ri­jor­luq et­miş­dir.

Ca­van­şir Cə­fə­rov Əf­ra­si­yab Bə­dəl­bey­li­nin “Qız qa­la­sı”, Aq­şin Əli­za­də­nin “Ba­bək”, “Qaf­qa­za sə­ya­hət”, Qa­ra Qa­ra­ye­vin “Don Ki­xot”, “İl­dı­rım­lı yol­lar­la” ba­let­lə­ri­nin prem­ye­ra­la­rı­nı da hə­ya­ta ke­çir­miş­dir. Onun tə­şəb­bü­sü ilə C.Pu­çi­ni­nin “Ma­dam Bat­terfl­yay”, “Bo­qe­ma”, C.Ros­si­ni­nin “Se­vil­ya bər­bə­ri”, F.Əmi­ro­vun “Se­vil” (ye­ni re­dak­tə­də) ope­ra­la­rı, Ü.Ha­cı­bəy­li­nin “Ar­şın mal alan”, “O ol­ma­sın, bu ol­sun” ope­ret­ta­la­rı səh­nə­yə qo­yul­muş­dur.

Ca­van­şir Cə­fə­rov 2000 və 2005-ci il­lər­də Tür­ki­yə Res­pub­li­ka­sın­da, 2001, 2003 və 2005-ci il­lər­də Ru­si­ya Döv­lət Aka­de­mik Bö­yük Te­at­rı və Sankt-Pe­ter­bur­qun Döv­lət Aka­de­mik Ma­ri­in Te­at­rın­da ke­çi­ri­lən qast­rol sə­fər­lə­rin­də, 2007, 2008 və 2010-cu il­lər­də Al­ma­ni­ya­da ke­çi­ri­lən ope­ra sə­nə­ti fes­ti­val­la­rın­da iş­ti­rak et­miş­dir.

2001-ci il­də Mosk­va­da Döv­lət Bö­yük Ope­ra və Ba­let Te­at­rın­da Q.Qa­ra­ye­vin iki ba­le­ti – “Ley­li və Məc­nun” və “Don Ki­xot” səh­nə­yə qo­yul­muş­dur. Bö­yük te­at­rın or­kest­ri­nə Ca­van­şir Cə­fə­rov di­ri­jor­luq et­miş­dir. 2003-cü il­də Mosk­va­da onun rəh­bər­li­yi al­tın­da F.Əmi­ro­vun “1001 ge­cə” ba­le­ti səh­nə­yə qo­yul­muş­dur. 2005-ci il­də Ba­kı­da Po­lad Bül­bü­loğ­lu­nun “Eşq və ölüm” ba­le­ti səh­nə­ləş­di­ril­miş­dir. Hə­min ilin de­kabr ayın­da bu ba­let Mosk­va və Sankt-Pe­ter­burq­da səh­nə­yə qo­yul­muş­dur. 2005-ci il həm­çi­nin İs­tan­bul­da Ü.Ha­cı­bəy­li­nin “Ley­li və Məc­nun” ope­ra­sı­nın səh­nə­ləş­di­ril­mə­si ilə əla­mət­dar ol­muş­dur.

Azər­bay­can mu­si­qi mə­də­niy­yə­ti­nin in­ki­şa­fı və təb­liğ edil­mə­si sa­hə­sin­də xid­mət­lə­ri­nə gö­rə 2000-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi ,2005-ci il­də Ca­van­şir Cə­fə­rov Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın Xalq ar­tis­ti ki­mi fəx­ri adlarına la­yiq gö­rül­müş­dür.2018-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünə layiq görülüb.

2019-cu ildə Aranfilm Yaradıcılıq Mərkəzində Cavanşir Cəfərov haqqında "Danışan əllər" sənədli filmi çəkilib.

ƏDƏBİYYAT

Axundova G. Azərbaycan musiqili teatr sənətinin inkişafinda dirijor və xormeysterlərin rolu. // “Musiqi dünyası” jurnalı 2015, №2 (63), səh.24 Абасова Э.A. Узеир Гаджибеков. Б.: Аз.Гос.Из. 1975, 140 c. Дильбазова М.Х. Из музыкального прошлого Баку.(вторая половина XIX — начала XX века). Б.: Ишыг, 1985, 136 c. Мамедова Р.A. Из истории азербайджанского музыкального театра. Б.: Элм, 2006, 223 с. Azəribalasi.com forumu. Cavanşir Cəfərov,