Andris Ambaynis
Andris Ambaynis | |
---|---|
latış. Andris Ambainis | |
Doğum tarixi | 18 yanvar 1975 (49 yaş) |
Doğum yeri | |
Elm sahələri | riyaziyyat, informatika, kvant mexanikası, kvant fizikası, nəzəri informatika və kvant məlumatı |
Elmi dərəcəsi | Latviya Elmlər Akademiyasının professoru |
Elmi adı |
|
İş yerləri |
|
Alma-mater |
Latviya Universiteti Berkli Kaliforniya Universiteti |
Təhsili |
|
Elmi rəhbəri | Umeş Vazirani |
Tanınır |
kvant dolaşması və kvant mürəkkəbliyi nəzəriyyəsinin tədqiqatçısı kvant kompüteri işlənməsi sahəsində nəzəriyyəçi kvant alqoritmlərinin yeni metodunu kəşf edən[1] |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Andris Ambaynis (latış. Andris Ambainis; 18 yanvar 1975, Dauqavpils) — Latviya informatiki, kvant məlumat və kvant hesablama sahələrində ixtisaslaşmış kompüter elmləri alimi.[2] Professor, Latviya Elmlər Akademiyasının üzvü,[3] Latviya Elmlər Akademiyasının "Böyük medalı" laureatı (2013).
Təhsili və karyerası
18 yanvar 1975-ci ildə Dauqavpilsdə anadan olub. Atası Dauqavpils kimyəvi lif zavodunun uzunmüddətli rəhbəri olmuşdur. Uşaqlıqdan Andris riyaziyyatı ilə maraqlanırdı və riyazi olimpiadalarda iştirak edirdi, professor Aqnis Amcans onun müəllimi olmuşdur.[4] 1991-ci ildə SSRİ milli komandasının tərkibində Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasının mütləq qalibi oldu və qızıl medal qazandı.[5] 12 saylı Dauqavpils məktəbini bitirmişdir.[4] 1992-ci ildə Latviya Universitetinin Fizika-Riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuş, bakalavr (1996), magistr (1997) dərəcələrini və kompüter elmləri doktoru (1997) adını almışdır. 1997-ci ildə Berkli Kaliforniya Universitetində doktoranturaya qəbul aldı və burada kvant hesablama ilə tanış oldu.[4] 2001-ci ildə Berklidə fəlsəfə doktoru dərəcəsini aldı.[2]
Ambaynis 22 yaşında ABŞ-a getdi.[4] O, Prinstondaki Perspektiv Tədqiqatlar İnstitutunda (2003-cü ilə qədər) və Vaterloo Universiteti nəzdində Kvant Hesablama İnstitutunda (2004–2007-ci illərdə dosent) işləmişdir.[4] 2007-ci ildən Latviya Universitetinin İnformatika kafedrasının müəllimi olmuşdur.[2]
2007-ci ildə Latviya Elmlər Akademiyasının ən gənc üzvü oldu.[4]
Elmə töhfəsi
O, məlumatlarının kvant səviyyəsində işlənməsi və kvant mexanikasının əsasları kimi sahələrin inkişafına böyük töhfə vermişdir, kvant dolaşması və kvant mürəkkəbliyi nəzəriyyəsi haqqında əsərləri nəşr etmişdir. 2012-ci ildə Vyaçeslav Kaşeyev, Aleksandr Belov və Yana Timoşenkonun (Latviya Universitetinin alimləri) daxil olduğu qrup ilə Ambaynis yeni kvant alqoritmi metodunu kəşf etdi və nanoelektronikada yeni kvant interferensiyası tətbiqini inkişaf etdirdi.[1] 2017-ci ildə fizika və kimya simulyasiyası üçün kvant kompüteri üstündə işlədiyini söylədi.[4] 2018-ci ildə Beynəlxalq Riyaziyyatçılar Konqresində qonaq məruzəçi qismində dəvət aldı.[5]
Mükafatları
- Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasının mütləq qalibi və qızıl medalçısı (1991)
- Sloun stipendiyaçısı[6]
- Kompüter elmləri üzrə Eyjen Arinş mükafatının laureatı (2012)[4]
- Latviya Elmlər Akademiyasının "Böyük medalının" laureatı (2013)[4]
- Latviyada 2016-cı il Avropa adamı[7]
- 3-cü dərəcəli Tanıma Xaçı (2017)[4]
Elmi karyeradan kənarda
İstiqamətləndirmə idmanı və elmi fantastika ilə maraqlanır.[4]
İstinadlar
- ↑ 1 2 Богдан Стогний. "10 достижений латвийской науки в XXI веке" (rus). Granite of Science. 2020-05-29. 2021-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-07.
- ↑ 1 2 3 "Profili" (ingilis). Latviya Elmlər Akademiyası. 2004-01-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-16.
- ↑ "Лекции профессора Андриса Амбайниса в КФУ". 2021-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-16.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 "Квантовая физика – реальность, в которой используются фантастические термины — ученый" (rus). lsm.lv. 2019-01-29. 2021-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-07.
- ↑ 1 2 MMO saytında profili Arxivləşdirilib 2021-04-16 at the Wayback Machine (ing.)
- ↑ Fellowship Awarded to IQC Professor Andris Ambainis
- ↑ "В Латвии выбрали "Человека Европы-2016"" (rus). Sputnik Латвия. 2016-12-30. 2021-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-07.