Çau-çau

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çau-çau
Mənşəyi
Ölkə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Çau-çau — şimali çinmənşəli it cinsi. O, qədim cinslərdən biri olaraq tanınır.[1]

Çau-çau cinsi müasir cinslərin yaranmasından əvvəlki dövrlərə aid bir it cinsidir. Bir tədqiqat çau-çau itlərinin təxminən 8,300 il əvvəl Çin mərkəzində digər yerli itlərdən yaranmağa başladığını göstərmişdir. Bu qədim cinsin morfoloji və fizioloji xüsusiyyətləri çox müxtəlifdir, bunlara tünd qara dil də daxildir.[2]

Bir Çin əfsanəsində Mərkəzi Asiyadan gələn döyüş itlərindən bəhs edilir ki, bunlar qara dilli şirə bənzəyirdi. Eyni zamanda, bir Çin hökmdarının 5,000 çau-çau iti olduğu bildirilməkdədir. Çinlilər bu itləri bataqlıq ərazilərdə it xizəklərini çəkmək üçün də istifadə edirdilər. Marko Polo da bu məlumatı qeyd etmişdir. Hal-hazırda Amerika İtçilik Klubu hər il təxminən 10,000 çau-çau qeydə alır, Kanadada isə bu say təxminən 350-dir.[2]

Xüsusiyyətləri

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Çau-çau möhkəm qurulmuş, kvadrat formalı, geniş başlı və kiçik, üçbucaqlı qulaqları olan bir itdir. Onun kürkü çox sıx, hamar və ya kobud ola bilər. Boyun bölgəsindəki qalın tük, ona fərqli bir görüntü verir. Çau-çau itlərinin kürkləri qırmızı, mavi, qara, darçını və krem rənglərində olur. Gözləri dərin yerləşmiş və badam formasındadır. Çau-çaunun dili mavi-qara rəngdədir, bu da yalnız çau-çau və şar-pey cinslərinə məxsus bir xüsusiyyətdir. Quyruğu bükülmüş və yuxarıya doğru qıvrılmışdır. Burnu qara olmalıdır, amma mavi kürklü Çau-çauların qara rəngində burunları da ola bilər.[3][4][5]

Çau-çau sahiblənilməsi bəzən ev sahiblərinin sığorta xərclərini artıra bilər, çünki bəzi sığorta şirkətləri bu itləri yüksək riskli hesab edirlər. "merika Vətəndaş Tibbi Assosiasiyasının apardığı bir tədqiqat çau-çau itlərinin 1979–1998-ci illər arasında 238 it dişləməsi nəticəsində baş verən ölüm hadisələrinin 8-nin səbəbkarı olduğunu ortaya qoymuşdur.[6][6]

Çau-çau itlərinin ömrü təxminən 12.1 ildir, bu da qarışıq cinslərin ortalama ömründən bir qədər yüksək, amma saf cinslərə nisbətən bir qədər aşağıdır. Çau-çau itləri diz displaziyası, göz xəstəlikləri, dəri problemləri və həzm sistemindəki narahatlıqlarla məşhurdur. Eyni zamanda, bu cinsin autoimmun xəstəliklərə qarşı yüksək risk daşıdığı da bilinməkdədir.[7]

  1. Case, Linda P. (2005). The Dog: Its Behavior, Nutrition, and Health (2nd ed.), p. 23. Blackwell Publishing. ISBN 0-8138-1254-2.
  2. 1 2 Wilcox, Charlotte. The Chow Chow. Capstone. April 1, 1999. ISBN 978-0-7368-0159-1.
  3. "Colours and coat types". Chow Chow Club. March 28, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: December 16, 2012.
  4. American Kennel Club. "AKC MEET THE BREEDS: Chow Chow". American Kennel Club. American Kennel Club (AKC). January 1, 2006. İstifadə tarixi: July 10, 2012.
  5. CHOWCHOW.at. "The FCI Breed Standard". CHOWCHOW.at. CHOWCHOW.at Alle Rechte vorbehalten. June 9, 1999. August 11, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 10, 2012.
  6. 1 2 InsuranceAgents.com. "Will Your Canine Affect Your Homeowners Insurance Policy?". InsuranceAgents.com. AgentInsider.com. October 14, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 10, 2012.
  7. McMillan, Kirsten M.; Bielby, Jon; Williams, Carys L.; Upjohn, Melissa M.; Casey, Rachel A.; Christley, Robert M. "Longevity of companion dog breeds: those at risk from early death". Scientific Reports. Springer Science and Business Media LLC. 14 (1). 2024-02-01: 531. Bibcode:2024NatSR..14..531M. doi:10.1038/s41598-023-50458-w. ISSN 2045-2322. PMC 10834484 (#bad_pmc). PMID 38302530 (#bad_pmid).