Çayırçiçəyi
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
| Çayırçiçəyi | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Çayırçiçəyi |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Çayırçiçəyi (lat. Aster) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Çayırçiçəyini çox vaxt kiçik təpələrdə əkirlər. Belə əkilmə şəraitində bitki daha cəzbedici görünür. Bu bitkinin gülləri ulduz formasında olduğuna görə adı yunancadan "ulduz" sözündən götürülmüşdür. Çoxillik çayırçiçəklərinin Şimali və Cənubi Amerikada, Avrasiya və Afrikada bitən 500-ə yaxın növü məlumdur. Onların 80 növündən bəzək bağçılığında istifadə olunur və aşağıdakı növlər xüsusilə geniş yayılmışdır: Alp çayırçiçəyinin (A.alpinus) çoxsaylı hamaşçiçəkləri səbətləri ilə fərqlənir. Dilcik formalı çiçəklər bənövşəyi, mavi, ağ rəngli olur. Boru formasında olan çiçəkləri sarıdır. Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazın Alp zonasında yabanı halda bitir. İtaliya çayırçiçəyi (A.amellus) — boruşəkilli, dilcikli çiçəkləri bənövşəyi, göy və sarı rəngdədir. Kolşəkilli çayırçiçəyi (A.dumosus) dilcikşəkilli çiçəkləri açıq-bənövşəyi, ağ rəngdə, boruşəkillilər isə sarı rəngdə olur. Çoxillik çayırçiçəyi pöhrələrlə çoxaldırlar. Bunun üçün pöhrələri ehtiyatla bölürlər. Çoxillik çayırçiçəkləri əksər növləri zoğlar əmələ gətirir. Bu zoğlar torpağa toxunan hissədən kök atır. Qələm etmək üçün yan zoğlardan istifadə olunur.
Növləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Aster acer Roehl.
- Aster acris S.G.Gmel.
- Aqeratobənzər çayırçiçəyi (Aster ageratoides Turcz.)
- Aster ageratoides var. firmus (Diels) Hand.-Mazz.
- Aster ageratoides var. grossedentatus (Franch. ex Diels) Kitam.
- Aster ageratoides var. laticorymbus (Vaniot) Hand.-Mazz.
- Aster ageratoides var. ovalifolius Kitam.
- Aster ageratoides var. potaninii (Diels) Kitam.
- Aster ageratoides var. sawadanus Kitam.
- Aster ageratoides var. tenuifolius Kitam.
- Aster aitchisonii Boiss.
- Aster alatipes Hemsl.
- Aster albanicus (Degen) Degen
- Aster albescens (DC.) Wall. ex Hand.-Mazz.
- Aster alpinoamellus Novopokr. ex Tzvelev
- Aster alpinus L.
- Aster alpinus var. serpentimontanus (Tamamsch.) Ling
- Aster alpinus subsp. tolmatschevii (Tamamsch.) Á.Löve & D.Löve
- Aster alpinus subsp. vierhapperi Onno
- Gözəl çayırçiçəyi (Aster amellus L.)
- Aster amellus subsp. bessarabicus (Bernh. ex Rchb.) Soó
- Aster amellus subsp. ibericus (Steven) V.E.Avet.
- Aster ananthocladus Hilliard & B.L.Burtt
- Aster andringitrensis Humbert
- Aster apinnatifidus (Mat.) Makino
- Aster arenarius (Kitam.) Nemoto
- Aster argyi H.Lév.
- Aster argyropholis Hand.-Mazz.
- Aster armerioides (Nutt.) Kuntze
- Aster asa-grayi Makino
- Aster ascendens Hook.
- Aster asteroides (DC.) Kuntze
- Aster asteroides subsp. costei (H.Lév.) Grierson
- Aster auriculatus Franch.
- Aster baccharoides (Benth.) Steetz
- Aster bachtiaricus Mozaff.
- Aster bahamensis Britton
- Aster bakerianus Burtt Davy ex C.A.Sm.
- Aster barbellatus Grierson
- Aster baronii Humbert
- Aster batangensis Bureau & Franch.
- Aster bergianus Harv.
- Aster bietii Franch.
- Aster bipinnatisectus Ludlow ex Grierson
- Aster bojeri Humbert
- Aster bowiei Harv.
- Aster bracei Britton
- Aster brachyphyllus C.C.Chang
- Aster brachytrichus Franch.
- Aster brevis Hand.-Mazz.
- Aster burgessii Britton
- Aster capusi Franch.
- Aster caricifolius Kunth
- Aster chimanimaniensis W.Lippert
- Aster chingshuiensis Y.C.Liu & C.H.Ou
- Aster cichoriacea (Greene) S.F. Blake
- Aster ciliatus Walter
- Aster cinerarioides (DC.) Humbert
- Aster coahuilensis S.F.Blake
- Aster × columbianus Piper (pro sp.)
- Aster comptonii W.Lippert
- Aster confertifolius Hilliard & B.L.Burtt
- Aster curvescens E.S.Burgess
- Aster decumbens (Schltr.) G.L.Nesom
- Aster diffusus Dryand.
- Aster dimorphophyllus Franch. & Sav.
- Aster diplostephioides (DC.) C.B.Clarke
- Aster divergens [Dryand.]
- Aster dumosus Hoffm.
- Aster ensifer Bosserdet
- Aster erucifolius (Thell.) W.Lippert
- Aster falcifolius Hand.-Mazz.
- Aster falconeri (C.B.Clarke) Hutch.
- Aster fanjingshanicus Y.L.Chen & D.J.Liu
- Aster farreri W.W.Sm. & Jeffrey
- Aster fastigiatus Fisch.
- Aster filipes J.Q.Fu
- Aster fischerianus DC.
- Aster flaccidus Bunge
- Aster formosanus Hayata
- Aster fragilis Elliott
- Aster fulgidulus Grierson
- Aster fuscescens Bur. & Franch.
- Aster giraldii Diels
- Aster glehnii F.Schmidt
- Aster gracilicaulis Y.Ling ex J.Q.Fu
- Aster grisebachii Britton
- Aster handelii Onno
- Aster harrowianus Diels
- Aster harveyanus Kuntze
- Aster hayatae H.Lév. & Vaniot
- Aster heleius Urb.
- Aster helenae Merr.
- Aster heliopsis Grierson
- Aster henryi Hemsl.
- Aster hersileoides C.K.Schneid.
- Aster × herveyi A. Gray
- Aster heterolepis Hand.-Mazz.
- Aster himalaicus C.B.Clarke
- Aster hispidus Thunb.
- Aster hispidus var. insularis (Makino) Mot.Ito
- Aster hispidus var. koidzumianus (Kitam.) Mot.Ito
- Aster hispidus var. leptocladus (Makino) Mot.Ito
- Aster hololachnus Ling
- Aster hualiensis S.S.Ying
- Aster hunanensis Hand.-Mazz.
- Aster hybridus E.H.L.Krause
- Aster hypoleucus Hand.-Mazz.
- Aster iinumae Kitam. ex Hara
- Aster incisus Fisch.
- Aster indamellus Grierson
- Aster ionoglossus Ling
- Aster itsunboshi Kitam.
- Aster jeffreyanus Diels
- Aster jishouensis W.P.Li & S.X.Liu
- Aster juchaihu Z.Y.Zhu & B.Q.Min
- Aster kansuensis Farrer
- Aster kantoensis Kitam.
- Aster kayserianus Schur
- Aster komonoensis Makino
- Aster koraginensis Kom.
- Aster kyobuntensis Nakai
- Aster laka C.B.Clarke
- Aster langaoensis J.Q.Fu
- Aster lasiocladus Hayata
- Aster latibracteatus Franch.
- Aster latisquamatus (Maxim.) Hand.-Mazz.
- Aster lautureanus (Debeaux) Franch.
- Aster lavandulifolius Hand.-Mazz.
- Aster laxifolius Lindl.
- Aster leonis Britton
- Aster limonifolius (Less.) B.Fedtsch.
- Aster limosus Hemsl.
- Aster limprichtii Diels
- Aster lindenii Sch.Bip.
- Aster lingulatus Franch.
- Aster lipskii Kom.
- Aster × longulus E. Sheld. (pro sp.)
- Aster luzonensis Elmer
- Aster lydenburgensis W.Lippert
- Aster maackii Regel
- Aster × maccallae Rydb. (pro sp.)
- Aster madagascariensis (Humbert) Humbert
- Aster magnus Y.N.Lee & C.Kim
- Aster mangshanensis Y.Ling
- Aster marchandii H.Lév.
- Aster megalanthus Y.Ling
- Aster menziesii Lindl.
- Aster methodorus (Benth.) Govaerts
- Aster milanjiensis S.Moore
- Aster miquelianus Hara
- Aster miser L.
- Aster miyagii Koidz.
- Aster molliusculus (Lindl. ex DC.) C.B.Clarke
- Aster moranensis Kunth
- Aster morrisonensis Hayata
- Aster motuoensis Y.L.Chen
- Aster muliensis Hand.-Mazz.
- Aster mutabilis Vell.
- Aster nakaoi Kitam.
- Aster neo-elegans Grierson
- Aster nigrocinctus Ling
- Aster nigromontanus Dunn
- Aster nitidus C.C.Chang
- Aster novopokrovskyi Iljin
- Aster nubimontis W.Lippert
- Aster okanoganus Piper
- Aster oreophilus Franch.
- Aster outeniquae Fourc.
- Aster ovalifolius Kitam.
- Aster ovatus (Franch. & Sav.) Mot.Ito & Soejima
- Aster ovatus var. microcephalus (Miq.) Mot.Ito & Soejima
- Aster ovatus var. ripensis (Makino) Mot.Ito & Soejima
- Aster ovatus var. yezoensis (Kitam. & Hara) Mot.Ito & Soejima
- Aster panduratus Nees ex Walp.
- Aster paniculatus Muhl.
- Aster peduncularis Wall. ex Nees
- Aster peglerae Bolus
- Aster perfoliatus Oliv.
- Aster philippinensis S.Moore
- Aster pleiocephalus (Harv.) Hutch.
- Aster pluriflorus G.Don
- Aster polios C.K.Schneid.
- Aster poliothamnus Diels
- Aster popovii Botsch.
- Aster prainii (J.R.Drumm.) Y.L.Chen
- Aster pseudobakeranus W.Lippert
- Aster pseudodumosus (Thell.) Bergmans
- Aster pseudoglehnii "Y.S.Lim, Hyun & H.Shin"
- Aster pujosii Quézel
- Aster pycnophyllus Franch. ex Diels
- Aster pyrenaeus Desf. ex DC.
- Aster quitensis Willd. ex Spreng.
- Aster retusus Ludlow
- Aster rockianus Hand.-Mazz.
- Aster roscidus E.S.Burgess ex Britton & A.Brown
- Aster rugulosus Maxim.
- Aster ruoqiangensis Y.Wei & C.H.An
- Aster salicifolius Lam.
- Aster salsuginosus R.Br.
- Aster salwinensis Onno
- Aster sampsonii (Hance) Hemsl.
- Aster sanczirii Kamelin & Gubanov
- Aster satsumensis Soejima
- Aster sekimotoi Makino
- Aster semiamplexicaulis (Makino) Makino ex Koidz.
- Aster senecioides Franch.
- Aster setchuenensis Franch.
- Aster shennongjiaensis W.P.Li & Z.G.Zhang
- Aster sibiricus Turcz. ex Torr. & A.Gray
- Aster sikkimmensis Hook.f. & Thomson
- Aster sikuensis W.W.Sm. & Farrer
- Aster silenifolius Turcz.
- Aster sinianus Hand.-Mazz.
- Aster sohayakiensis Koidz.
- Aster souliei Franch.
- Aster spathulifolius Maxim.
- Aster squamatus (Spreng.) Hieron.
- Aster stracheyi Hook.f.
- Aster striatus Champ. ex Benth.
- Aster subintegerrimus Trautv.
- Aster subulatus (Michx.) Hort. ex Michx.
- Aster sugimotoi Kitam.
- Aster taiwanensis Kitam.
- Aster taiwanensis var. lucens (Kitam.) Kitam.
- Aster takasagomontanus Sasaki
- Aster taliangshanensis Y.Ling
- Aster tansaniensis W.Lippert
- Aster taoyuenensis S.S.Ying
- Tatar çayırçiçəyi (Aster tataricus L.f.)
- Aster techinensis Y.Ling
- Aster tenuipes Makino
- Aster thomsonii C.B.Clarke
- Aster tientschwanensis Hand.-Mazz.
- Aster tongolensis Franch.
- Aster tricapitatus Vaniot
- Aster tricephalus C.B.Clarke
- Aster trichoneurus Y.Ling
- Aster trinervius Roxb. ex Roxb.
- Aster trinervius var. wattii (C.B.Clarke) Grierson
- Aster tsarungensis (Grierson) Y.Ling
- Aster turbinatus S.Moore
- Aster uchiyamai Nakai
- Aster velutinosus Y.Ling
- Aster vestitus Franch.
- Aster viscidulus (Makino) Makino
- Aster viscidulus var. alpinus (Koidz.) Kitam.
- Aster vvedenskyi Bondarenko
- Aster willkommii Sch.Bip.
- Aster willkommii subsp. catalaunicus (Willk. & Costa) A.Bolòs
- Aster willkommii subsp. discoideus (Willk.) A.Bolòs
- Aster woroschilowii Zdor. & Schapoval
- Aster yakushimensis (Kitam.) Soejima & Yahara
- Aster yomena Makino
- Aster yomena var. dentatus (Kitam.) Hara
- Aster yoshinaganus (Kitam.) Mot.Ito & Soejima
- Aster yunnanensis Franch.
- Aster yunnanensis var. angustior Hand.-Mazz.
- Aster yunnanensis var. labrangensis (Hand.-Mazz.) Y.Ling
- Aster zayuensis Y.L.Chen
- Aster zuluensis W.Lippert
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 373. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 872.