Çaytikanı
| Çaytikanı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hippophae | |||||||||||||||
.JPG) Murdarçayabənzər çaytikanı (Hippophae rhamnoides) | |||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||
| Hippophae L. | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Çaytikanı (lat. Hippophae) — iydəkimilər fəsiləsinə aid kol və ya ağac bitki cinsi.[1]
Yayılması və növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çaytikanı bitkisinin hündürlüyü 7 m. olur, nadir hallarda 15 metrə çatır. Tikanlı budaqlara malikdir. Çiçəkləri kiçik və bircinslidir. İkievli bitkidir. Çiçəkləri yarpaqların qoltuğunda iki-iki, beş-beş yerləşirlər. Meyvələri çəyirdəkmeyvədir, budaqlara yapışmış vəziyyətdə olurlar. Dünya miqyasında çaytikanının 3 növü yayılmışdır. Dağ çaylarının məcralarında bitir. Çaytikanı toxumla və vegetativ üsulla çoxalır. Meyvələri yeyilir. Yağ almaq üçün becərilir. Çaytikanı qiymətli dərman bitkisidir.
Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazın bütün rayonları, Samur-Dəvəçi və Lənkəran ovalıqları, Naxçıvan və Lənkəranın dağlıq hissəsi, Qobustan və Alazan-Əyriçay vadisində yayılmışdır. Arandan yuxarı dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 2300 m-ə qədər) rast gəlinir. Əsasən çay kənarlarında, çaqıl daşlıqlarda, qayalı yamaclarda, qumsal torpaqlarda və tuqay meşələrində bitir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
- Biologiya lüğəti. Bakı,2011. səh.143.
