Çaytikanı
| Çaytikanı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.JPG) | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
| ||||||||||
| Cins: | Çaytikanı | |||||||||
| Cins: | Çaytikanı | |||||||||
| Cins: | Çaytikanı | |||||||||
| Cins: | Çaytikanı | |||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Çaytikanı (lat. Hippophae) — i̇ydəkimilər fəsiləsinə aid kol və ya ağac bitki cinsi.[2]
Yayılması və növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çaytikanı bitkisinin hündürlüyü 7 m. olur, nadir hallarda 15 metrə çatır. Tikanlı budaqlara malikdir. Çiçəkləri kiçik və bircinslidir. İkievli bitkidir. Çiçəkləri yarpaqların qoltuğunda iki-iki, beş-beş yerləşirlər. Meyvələri çəyirdəkmeyvədir, budaqlara yapışmış vəziyyətdə olurlar. Dünya miqyasında çaytikanının 3 növü yayılmışdır. Dağ çaylarının məcralarında bitir. Çaytikanı toxumla və vegetativ üsulla çoxalır. Meyvələri yeyilir. Yağ almaq üçün becərilir. Çaytikanı qiymətli dərman bitkisidir.
Azərbaycanda Böyük və Kiçik Qafqazın bütün rayonları, Samur-Dəvəçi və Lənkəran ovalıqları, Naxçıvan və Lənkəranın dağlıq hissəsi, Qobustan və Alazan-Əyriçay vadisində yayılmışdır. Arandan yuxarı dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 2300 m-ə qədər) rast gəlinir. Əsasən çay kənarlarında, çaqıl daşlıqlarda, qayalı yamaclarda, qumsal torpaqlarda və tuqay meşələrində bitir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. səh. 449. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.
- Biologiya lüğəti. Bakı,2011. səh.143.
