İnterkostal arteriyalar
| İnterkostal arteriyalar | |
|---|---|
 İnterkostal boşluqlar, soldan baxılır | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İnterkostal arteriyalar (qabırğaarası arteriyalarda) deyilir — qabırğalararası boşluq adlanan qabırğalar arasındakı sahəni (“costae”) təmin edən arteriyalar qrupu.
Ən yüksək İnterkostal arteriya (yuxarı qabırğaarası arteriya və ya üstün qabırğaarası arteriya) insan bədənində adətən 1-ci və 2-ci arxa qabırğaarası arteriyaları əmələ gətirən, müvafiq interkostal boşluğa qan verən arteriyadır. Adətən körpücükaltı arteriyanın bir qolu olan kostoservikal gövdədən[1] yaranır. Bəzi anatomistlər yuxarı qabırğaarası arteriyanın olmadığını, yalnız yuxarı qabırğaarası damar olduğunu iddia edirlər.
Anatomiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
İnterkostal arteriya daha kiçik qan damarlarının 3 qrupuna bölünür. 2 qrup öndə, digər qrup isə arxada olur. İnterkostal boşluq 2 qabırğa arasında əmələ gələn bir çuxurdur. Onların hər biri üçün müvafiq arteriyaları olan cəmi 11 boşluq var. İlk 2 qabırğaarası boşluq posterior interkostal[2] arteriya tərəfindən təmin edilir. Bu arteriyalara superior qabırğaarası arteriyalar da deyilir və kostoservikal torakal gövdədən əmələ gəlir. Torakal aorta qan axını 9 qalan interkostal boşluğa yönəldən arteriyalar istehsal edir. Anterior (arxa) qabırğaarası arteriyalar torakal arteriya və muskulofrenik arteriyanın[3] davamıdır. Bu arteriyalar qan axını qabırğaarası boşluqların dəri və əzələlərinə yönəldir. İnterkostal arteriya əməliyyat zamanı zədələnə bilər, məsələn, yırtıqlar, sonra əməliyyat tələb olunur; lakin həyatı təhlükəsi yoxdur.
Muskulofrenik arteriya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Muskulofrenik arteriya yalançı qabırğaların qığırdaqlarının arxasında əyilmiş aşağı və yana doğru yönəldilmiş daxili torakal arteriyadan yaranır; o, diafraqmanı 8-ci və ya 9-cu qabırğa qığırdaqında perforasiya edir və son qabırğaarası boşluqla qarşı-qarşıya olmaqla, ölçüləri əhəmiyyətli dərəcədə azaldılır.
7-ci, 8-ci və 9-cu qabırğaarası boşluqlara qabırğaarası budaqlar paylayır, boşluqların uzunluğu azaldıqca ölçüləri azalır və daxili sinə arteriyasından olan qabırğaarası arteriyalarla eyni şəkildə paylanır.
Muskulofrenik arteriya həmçinin aşağı perikarda, digərləri diafraqmaya və qarın əzələlərinə doğru budaqlar uzanır.
Posterior interkostal arteriyalar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Posterior interkostal arteriyalar qabırğaarası boşluqları qanla təmin edən arteriyalardır.
Posterior arteriya ingilis dilində üstün qabırğaarası arteriya[4] kimi adlanır, lakin latın dilində adı yoxdur.
Hər tərəfdə 11 posterior qabırğaarası arteriya var.
- 1-ci və 2-ci arxa qabırğaarası arteriyalar körpücükaltı arteriyanın kostoservikal gövdəsinin bir qolu olan yuxarı qabırğaarası arteriyadan yaranır.
- Aşağı 9 arteriya aorta qabırğalarıdır. Onlar torakal aortanın arxasından çıxdıqları üçün belə adlanırlar.
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-04.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-04.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-04.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-04.
