Əbdül-Malik Məcidov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Əbdül-Malik Məcidov
Doğum tarixi 13 fevral 1961(1961-02-13)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 19 fevral 2013(2013-02-19) (52 yaşında)

Əbdül-Malik Məcidov (13 fevral 1961, Dağıstan MSSR – 19 fevral 2013[1]) — İçkeriyanın sələfi-cihad qanadının böyük əmirlərindən biri[2], separatçı, sələfiliyin tərəfdarı, tanınmamış ÇİR ordusunun briqada generalı, İçkeriya şəriət qvardiyasının əmiri (komandiri)[3][4][5], "Camaat islamiyə" çeçen cihadçılarının hazırlanması üzrə təlim mərkəzinə rəhbərlik etmişdir. Ruslan Gelayevin müavini[6][7] olur.

Rusiya Federasiyasının Şimali Qafqaz regionu ərazisində bir sıra iri terror aktları təşkil etməsi ilə tanınmışdır.

Tanınmamış ÇİR silahlı birləşmələrinin strukturunda briqada generalı rütbəsinə qədər yüksəlmiş, İçkeriya Şəriət Qvardiyasının dəstələrinə rəhbərlik etmişdir. Gelayevin ən yaxın silahdaşı və onun İçkeriya hərbi əmiri vəzifəsində müavini olmuşdur.

Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əslən Dağıstanlı olsada, mənşəcə etnik çeçendir[8][9]. Bəzi mənbələrə görə isə Urus-Martan şəhərindəndir.

Birinci Çeçenistan müharibəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birinci Çeçenistan müharibəsi zamanı "İslam xüsusi təyinatlı alayı"-nın tərkibində Urus-Martan uğrunda döyüşlərdə iştirak edir, Ruslan Gelayevin dəstəsinin üzvü olur. Bəzi məlumatlara görə, o, Budyonnovskda terror aktında iştirak etmişdir[10].

Müharibələrarası dövr[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birinci Çeçenistan müharibəsi başa çatdıqdan sonra o, "ÇİR-nın briqada generalı" titulunu alır və şəxsən özünün qurduğu ÇİR-nın "Şəriət mühafizəsi"-nə rəhbərlik edir. Həmin vaxt o, Çeçenistanın Urus-Martan rayonunda (yerli hərbi camaatın əmiri) iri silahlı birləşmələrin rəhbərlərindən biri olur, çeçen terrorçularının əsas liderləri ilə əlaqələri qurur. Mecidov faktiki olaraq nəzarət edilən ərazini Aslan Masxadovun başçılıq etdiyi Çeçen İçkeriya Respublikasının hakimiyyətinə qarşı silahlı müxalifətə çevirir, onun legitimliyi əvvəlcə açıq şəkildə tanımır.

O, Çeçenistanın dövlət quruluşu ilə bağlı sərt fikirləri ilə tanınır. O, respublika ərazisində şəriət qanunlarının dominant rolu ilə islam dövlətinin yaradılmasının tərəfdarı olur, bu əsasda vəhhabilərlə yaxınlaşır.

1998-ci ilin martında dünyəvi millətçilərin və radikal islam müxalifətinin nümayəndələri arasında daxili siyasi razılaşmalara əsasən, Masxadov hökumətində Mecidov Çeçen İçkeriya Respublikasının şəriət təhlükəsizliyi nazirinin müavini vəzifəsini tutur və burada o, eyni zamanda Cəzaların icrası şöbəsinə rəhbərlik edir. Eyni zamanda o, "Camaat İslamiyyə" terror təlim mərkəzinin rəhbəri olur[11].

1998-ci ilin iyununda Qudermesdə onun "mühafizəçiləri" ilə "Milli Qvardiyanın" döyüşçüləri Sulim Yamadayev və digər səhra komandirləri arasında baş vermiş silahlı toqquşmadan sonra o, Masxadovla münaqişəyə girir. Bundan sonra ÇİR Prezidenti Mecidovun rütbəsini aşağı salır, tərəfdarlarını oradan uzaqlaşdırır. Təhlükəsizlik qüvvələrinin bütün postları və tezliklə tamamilə "Şəriət mühafizəsi" qrupu dağıdılır.

Mecidov 1999-cu ilin martında Qroznı hava limanında Rusiya Daxili İşlər Nazirliyinin Çeçenistandakı xüsusi nümayəndəsi, general-mayor Gennadi Şpiqunun oğurlanmasına şəxsən rəhbərlik etməkdə ittiham olunur[12].

İkinci Çeçenistan müharibəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

O, 1999-cu ildə Dağıstanda yaraqlıların və 2002-ci ildə İnquşetiya ərazisinə edilən hücumda iştirak edərək yenidən adından söz etdirir[13]. O, Mücahidlərin Ali Hərbi Şurasında olur. Üstəlik "Qroznı şəhərinin Staropromıslovski sektorunun komandiri" kimi fəaliyyət göstərir[14].

Federal qoşunlar Urus-Martan rayonunu işğal edəndə Əmir İdrisin silahlıları Rusiya silahlı qüvvələrinin hərbi kolonnalarına təxribat aksiyaları və silahlı hücumlar təşkil etməyə başlayır. Çeçenistan prokurorluğu Mecidovun adamlarını nmüharibədən əvvəlki Urus-Martan administrasiyasının məmurlarını, Əhməd Kadırovun başçılıq etdiyi Çeçenistan Respublikasının yeni güc strukturlarını dəstəkləyən hərbçilərin və yerli sakinlərin bütöv bir sıra qətllərində və oğurlanmasında şübhəli bilir.

İslam Saydayevin sözlərinə görə, Əbdül-Malik 2000-ci ilin qışında Qroznıdan ayrıldıqdan sonra Gelayevlə birləşir. Bundan sonra ilin sonunda Pankisi dərəsinə yollanır. Saydayevin qeyd etdiyi kimi, onların birliyi gözlənilməz olur, çünki Masxadovun hakimiyyəti dövründə onlar daxili çeçen siyasətində müxtəlif tərəflərdə idilər: Gelayev və onun tərəfdarları Masxadov və onun tərəfdarları, o cümlədən şəriəti ilə Əbdül-Malik Mevidovla müxalifətdə idilər.

2001-ci ilin martında Mecidovun tutulması ilə bağlı xəbərlər yayılsa da, sonradan təsdiqini tapmır.

Rusiya Prezidentinin İnformasiya İdarəsinin məlumatına görə, o, 2002-ci ildən daimi olaraq Pankisi dərəsi ərazisində olub, oradan Ruslan Gelayevin göstərişi ilə silahlıların maliyyələşdirilməsi və Gürcüstan ərazisindən Çeçenistana daşınması ilə məşğul olmuşdu[8][15]r.

Gelaevlə birlikdə o, 2002-ci ilin avqust-sentyabr aylarında Pankisi dərəsindən yaraqlıların Çeçenistana köçürülməsinə rəhbərlik edir.

Çeçen separatçılarının saytı olan Kavkaz Center-in məlumatına görə, 2003-cü ilin iyulunda Mecidov Çeçenistanın cənubundakı dağlıq bölgələrdə İçkeriya Silahlı Qüvvələrinin Cənub-Qərb Cəbhəsinin Məclisi Şurasında səhra komandirlərinin iclasında video çəkilişdə görünür.

7 aprel 2007-ci ildə ÇİR Prezidentİ Dokka Umarovun fərmanı ilə Şəriət Mühafizəsi yenidən bərpa edilir. Üstəlik Mecidova yenidən briqada generalı rütbəsi verilir[16].

İslamçı mənbələrə görə, 19 fevral 2013-cü ildə öldürülmüşdür. Ancaq onun ölüm tarixi və yeri məlum deyildir.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Заявление Вахи Умарова". Kavkazcenter.com (rus). 2013-02-19.
  2. ↑ "В Чечне задержан влиятельный полевой командир Межидов". NEWSru.com. 2001-03-19. 2022-09-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-24.
  3. ↑ "Командир шариатской гвардии отстреливался до последнего патрона". www.kommersant.ru (rus). 2001-03-21. 2021-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-21.
  4. ↑ "В Чечне задержан лидер ваххабитов Урус-Мартана". lenta.ru. 2021-10-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-21.
  5. ↑ "В Чечне задержан полевой командир Абдул Малик Межидов, который в марте 1998 года был назначен заместителем министра шариатской безопасности". Радио Свобода (rus). 2021-10-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-24.
  6. ↑ "Новости NEWSru.com :: После боя в Галашках российские спецслужбы выяснили, кто похитил генерала Шпигуна". 2013-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-28.
  7. ↑ "KavkazChat — Показать сообщение отдельно — Хьамзат Гелаев".[ölü keçid]
  8. ↑ 8,0 8,1 Чеченскими боевиками руководят из Панкисси Arxivləşdirilib 2007-03-13 at the Wayback Machine // Russia in the world
  9. ↑ Чеченские сепаратисты перенесли свой штаб в Панкиси Arxivləşdirilib 2005-02-26 at the Wayback Machine // Лента.ру, 03.10.2002
  10. ↑ "Сезон отлова полевых командиров". 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-28.
  11. ↑ "Новости NEWSru.com :: В Чечне задержан влиятельный полевой командир Межидов". 2013-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-28.
  12. ↑ Как раскрывают убийства генералов Arxivləşdirilib 2014-02-01 at the Wayback Machine // Газета "Коммерсантъ". № 5 (2608). 16.01.2003
  13. ↑ Битва при Галашках Arxivləşdirilib 2015-03-15 at Archive.today // Независимая газета, 4.10.2002
  14. ↑ Священная война в Ичкерии только разгорается // ASN-News
  15. ↑ Усиливается борьба за влияние между лидерами сепаратистов в Чечне Arxivləşdirilib 2015-09-24 at the Wayback Machine // Интерфакс, 04.04.2002
  16. ↑ "Указ Президента ЧРИ № 135 от 29.04.2007". 2012-02-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-28.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Əbdül-Malik_Məcidov&oldid=7235916"