Əsmə

Əsmə
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Dəstə: Qaymaqçiçəklilər Fəsilə: Qaymaqçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Ranunculoideae Triba: Anemoneae Cins: Əsmə
Beynəlxalq elmi adı
Anemone L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   18425 NCBI   22868 EOL   37273

Əsmə (lat. Anemone) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Bu bitkinin adı yunanca "anemonos" sözündən götürülmüşdür, mənası "külək" deməkdir. Şimal yarımkürəsinin mülayim iqlim zonalarında və rayonlarında bitən əsmənin 120 növü məlumdur. Bitkinin mədəni formalarının 50 növü yaşıllaşdırmada istifadə olunur. Taclı əsmə (A. coronaria) qalın, ətli kökümsovlu, düzgövdəli, kök üstündə olan yarpaqlı, rozetli və tək, iri çiçəklıri olan çoxillik bitkidir. Çiçəklərin rəngi müxtəlif: ağ, çəhrayı, qırmızı, mavi ya da bənövşəyi olur. Əkindən əvvəl əsmənin kök yumrularını isti suda 24 saat islatmaq lazımdır. Əsmənin kök yumrusunu bir neçə hissəyə bölməklə çoxaltmaq olar. Hər hissədə bir tumurcuq olmalıdır. Kəsiklərə döyülmüş kömür səpirlər. Toxumla çoxaltdıqda birinci il kök yumrularının yaxşı inkişaf etməsi məqsədilə qönçələri kəsmək lazımdır ki, bitki çiçəkləməsin. Azərbaycanda əsmə cinsinin 5 növü yayılmışdır. Zəhərli olmasına baxmayaraq, əksəriyyəti dekorativ bitkilərdir.

Sinonimləri

• Anemoclema (Franch.) W. T. Wang
• AnemonastrumHolub
• Anemonidium(Spach) Holub
• AnetillaGalushko
• ArsenjeviaStarod.
• EriocapitellaNakai
• JurtseviaÁ. & D. Löve

Mümkün olunan sinonimləri:

• BarneoudiaGay
• HepaticaMill.
• KnowltoniaSalisb.
• MiyakeaMiyabe & Tatew.
• OreithalesSchltdl.
• PulsatillaMill.

Növləri

• Altay əsməsi (Anemone altaica Fisch. ex Mey.) (=Anemonoides altaica (C. A. Mey.) Holub)
• Anemone baicalensis
• Anemone blanda
• Anemone canadensis
• Anemone caroliniana
• Anemone chinensis
• Çələng əsməsi (Anemone coronaria L.)
• Anemone cylindrica
• Anemone decapetala
• Anemone deltoidea
• Dixotomik əsmə (Anemone dichotoma L.) (=Anemonidium dichotomum (L.) Holub)
• Anemone drummondii
• Əyilgən əsmə (Anemone flaccida Fr. Schmidt) (=Anemonoides flaccida (Fr. Schmidt) Holub)
• Anemone hepatica
• Anemone hortensis
• Anemone hupehensis
• Anemone lancifolia
• Anemone multifida
• Anemone narcissiflora
• Anemone nemorosa
• Anemone occidentalis
• Anemone oregana
• Anemone parviflora
• Yuxu əsməsi (Anemone pulsatilla L.) (=Pulsatilla vulgaris Mill.)
• Anemone quinquefolia
• Radde əsməsi (Anemone raddeana Regel) (=Anemonoides raddeana (Regel) Holub)
• Qaymaqçiçəyinəbənzər əsmə (Anemone ranunculoides L.) (=Anemonoides ranunculoides (L.) Holub)
• Anemone riparia
• Anemone sylvestris
• Anemone thomsonii
• Anemone trifolia
• Anemone tuberosa
• Anemone virginiana