ABŞ–Gürcüstan münasibətləri
| Gürcüstan–ABŞ münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Gürcüstan–ABŞ münasibətləri — Gürcüstan Respublikası və ABŞ arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Hər iki millət də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının üzvüdür. 2004–2008-ci illərdə Gürcüstan NATO-ya üzv olmaq istəyir, lakin güclü rus meyilli müxalifəti qarşısında müvəffəq ola bilmir[1]. 2012-ci ilin fevralında ABŞ və Gürcüstanın Azad Ticarət Sazişi üzərində işə başlayacağı bildirir. Bu reallaşacağı təqdirdə Gürcüstan ABŞ-la bu cür müqaviləyə imza atan yeganə Avropa ölkəsi halına gələcək[2]. Gürcüstanı ziyarət edən Amerika vətəndaşlarına hazırda giriş üçün viza tələb edilmir. Vətəndaşlar ölkənin giriş nöqtələrində 90 günlük turizm vizası alaraq daxil ola bilirlər[3][4].
2012-ci il ABŞ-nin Qlobal Liderlik Hesabatına görə, gürcülərin 51 %-i ABŞ rəhbərliyini dəstyəkləyir, 15% isə dəstəkləmir.
Tarix
[redaktə | mənbəni redaktə et]1991-ci ildə Gürcüstan SSRİ dağıldıqdan sonra müstəqillik qazanır. 1992-ci ildən isə Amerika Birləşmiş Ştatları bu ölkə arasında diplomatik əlaqələr qurulur. ABŞ Gürcüstanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri daxilində ərazi bütövlüyünü tanıyır. Üstəlik Abxaziya və Cənubi Osetiyanın müstəqilliyini tanımır. ABŞ həm də Gürcüstanda olan münaqişələrə dair Cenevrə Beynəlxalq Müzakirələrin üzvü olan bir ölkədir.
2009-cu ildə ölkələr Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyası imzalamış və bunun çərçivəsində ABŞ-Gürcüstan Strateji Tərəfdaşlıq Komissiyası qurulmuşdur. Komissiya Xartiyada müəyyənləşdirilmiş prioritet sahələr üzrə dörd tərəfli işçi qrupuna bölünmüşdür: demokratiya, müdafiə və təhlükəsizlik, iqtisadi işlər və mədəni mübadilə. Hər il yüksəksəviyyəli Amerika və Gürcüstan siyasətçiləri işçi qrup şəkilində görüşlər keçirir. Bu görüşlərdə qiymətləndirmələr aparılır və yeni hədəflər təyin edilir.
İqtisadi əlaqələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ölkələr ikitərəfli investisiya müqaviləsi ilə yanaşı ikitərəfli ticarət müqaviləsi imzalamışlar. Gürcüstan "Generalized System of Preferences program" proqramı çərçivəsində ABŞ-yə rüsumsuz bir çox mal ixrac edə bilər. 2006-cı ildən 2011-ci ilədək Amerika Millennium Challenge Corporation korparaqsiyası Gürcüstanda sahibkarlığın inkişafına kömək edir. 2006-cı ildə ölkələr arasında ticarət dövriyyəsi 369 milyon ABŞ dolları təşkil etmişdir[5].
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Andrei P. Tsygankov, "The Russia-NATO mistrust: Ethnophobia and the double expansion to contain 'the Russian Bear'." Communist and Post-Communist Studies 46.1 (2013): 179–188.
- ↑ Mason, Jeff. "Obama says U.S., Georgia exploring free trade pact". Reuters. 30 January 2012. 24 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 April 2016.
- ↑ "Georgia". 5 sentyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 aprel 2016.
- ↑ "Visa Information". Timatic. 9 March 2021 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 March 2014.
- ↑ "United States and Georgia Sign Trade and Investment Framework Agreement | United States Trade Representative". 2017-08-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-27.