Abxaziya lazları
Abxaziya lazları — Abxaziyada yaşayan laz diasporasının nümayəndələri.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Abxaziyada lazların mövcudluğu Kolxida və Laz çarlığı dövrünə təsadüf edir. Bəzi mənbələrə görə, lazların ilkin yaşayış yeri Abxaziyanın şimal-qərb sərhədlərində olmuşdur. Burada Arrian "Παλαιά Λαζική" ("Palaia Lazikê"; "qədim Lazika") adlı ölkəni qeyd edir.[1]
Birinci Dünya müharibəsi illərində Osmanlı imperiyasına tabe olan və Suxumi mahalında tütün plantasiyalarında işləyən 10 min laz Ryazana və Tambova sürgün edilmişdir. Yalnız 1917-ci ilin iyununda Müvəqqəti hökumət onların statusunu nəzərdən keçirdikdən və "onların gürcü xalqına mənsub olmasının" geri qayıtmaq üçün kifayət qədər əsas olduğunu müəyyən etdikdən sonra qayıtmağına icazə verilmişdir.[2]
Bu günə qədər Abxaziyada yaşayan lazlar əsasən Abxaziya cəmiyyətinə assimilyasiya olunublar. Müasir şəraitdə hələ də laz dilində danışan və özlərini laz kimi hiss edən yaşlı nəslin bəzi nümayəndələri istisna olmaqla, mədəni və linqvistik cəhətdən abxazlardan ümumiyyətlə fərqlənmirlər. 2014-cü ilin seçici siyahılarına əsasən, Abxaziyada özlərini etnik laz kimi təqdim edən 128 yetkin vətəndaş qeydiyyatdadır. Onların əksəriyyəti Suxumi və Oçamçıra rayonunda qeydə alınıb.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Anthony Bryer. Peoples and settlement in Anatolia and the Caucasus, 800-1900. Collected studies series. 274. London: Variorum reprints. 1988. ISBN 978-0-86078-222-3.
- ↑ Eric Lohr. Nationalizing the Russian Empire: the campaign against enemy aliens during World War I. Russian Research Center studies. 94. Cambridge: Harvard University Press. 2003. 159. ISBN 978-0-674-01041-3.
Əlavə ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Бугай, Н. Ф. ЭТНИЧЕСКИЕ МЕНЬШИНСТВА НА ЮЖНЫХ ТЕРРИТОРИЯХ СТРАНЫ: ПРОБЛЕМЫ СТАНОВЛЕНИЯ ЛАЗОВ В УСЛОВИЯХ СОВЕТСКОГО ПЕРИОДА (1918–1950-е годы) // Историческая и социально-образовательная мысль . 13 (1). 2021. 17–35. doi:10.17748/2075-9908-2021-13-1-17-35.
- Nuri Bagapsh. Лазское население Абхазии в XX – начале XXI вв.: демографическая ситуация и особенности географии расселения // Абхазский государственный университет. Сборник научных трудов: сборник статей / Под ред. Т. Ю. Алексеевой, В. И. Пейливановой. М., 2019. С. 69–78..