Acılıqotu
Jump to navigation
Jump to search
| Acılıqotu | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Dəstə: Fəsilə: Cins: Acılıqotu |
||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Acılıqotu və ya efedra (lat. Ephedra) — çılpaqtoxumluların acılıqotukimilər fəsiləsindən həmişəyaşıl kol və ya ağac cinsi. Bu bitkilərə şimal yarımkürəsində Avropanın cənubunda, Afrikanın şimalında, Mərkəzi Asiyanın cənub-qərbində, Şimali Amerikanın cənub qərbində, cənub yarımkürəsində isə Cənubi Amerikada rast gəlinir. Təqribən 70 növü məlumdur. Azərbaycanda 4 yabanı növü: ortaboylu acılıqotu, qatırquyruğuyabənzər acılıqotu, ikisünbül acılıqotu, hündürboylu acılıqotu və 1 becərilən kirpikli acılıqotu məlumdur.
Meyvəsinin tərkibində S vitamini, efedrin və psevdoefedrin alkaloidləri var. Buna görə də açı dadır. Ayaz dəydikdə meyvəsi şirinləşir və yeməli olur. Bəzi növlərinin cavan şivlərindən efedrin alınır.
Növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanın dərman bitkiləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- İkisünbül acılıqotu; Adi acılıqotu (Ephedra distachya L.)
- Qatırquyruğuyabənzər acılıqotu (Ephedra equisetina Bunge)
- Ortaboylu acılıqotu (Ephedra intermedia Schrenk et C.A.Mey.)
- Birtoxumlu acılıqotu (Ephedra monosperma C.A. Mey.)
- Hündürboylu acılıqotu (Ephedra procera Fisch. et Mey.)
Digər növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Ephedra alata
- Ephedra altissima
- Ephedra aspera
- Ephedra boelckei
- Ephedra californica
- Ephedra cutleri
- Ephedra fasciculata
- Ephedra foliata
- Ephedra fragilis
- Ephedra funerea
- Ephedra holoptera
- Ephedra lomatolepis
- Ephedra multiflora
- Ephedra nevadensis
- Ephedra przewalskii
- Ephedra strobilacea
- Ephedra torreyana
- Ephedra trifurca
- Ephedra viridis
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. səh. 462. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 2. səh. 1040.
- ↑ Maarten J.M. Christenhusz, Reveal J. L., Farjon A., Gardner M. F., Mill R. R., Chase M. W. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms (ing.). // Phytotaxa Magnolia Editions, 2011.Vol. 19, Iss. 1. P. 55–70. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.19.1.3
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Ephedra viridis (Plants for a Future Database)
- Usage in Chinese Medicine
- Ephedra Herbarium Specimens Arizona and Maps (seinet.asu.edu) Arxivləşdirilib 2008-10-14 at the Wayback Machine
- The Ephedra Site Arxivləşdirilib 2011-10-05 at the Wayback Machine
- Ephedra Information at blackturtle.us Arxivləşdirilib 2012-02-19 at the Wayback Machine
- Ephedraceae of Mongolia in FloraGREIF