Adi bildirçin

	?Adi bildirçin
Elmi təsnifat
Aləmi:	Heyvanlar
Yarımaləm:	Eumetazoylar
Bölmə:	İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:	Sonağızlılar
Tip:	Xordalılar
Yarımtip:	Onurğalılar
Sinif:	Quşlar
Yarımsinif:	Yenidamaqlılar
Dəstə:	Toyuqkimilər
Fəsilə:	Qırqovullar
Cins:	Bildirçin
Növ:	Adi bildirçin
Elmi adı
	Coturnix coturnix Linnaeus, 1758
ÜTMX	553871
MBMM	9091

Adi bildirçin (lat. Coturnix coturnix) – qırqovullar fəsiləsinin bildirçin cinsinə aid quş növü. ^[1] ^[2]

Xarici görünüşü[redaktə | əsas redaktə]

Bədəninin uzunluğu 16—20 sm, kütləsi 80—145 q-a çatır. Gözləri açıq kürən-qonur rəngdə, dimdiyi boz-çəhrayı, ayaqları kürənvarı və ya açıq sarıdır. Üstdən bildirçin paslı-sarı köndələn və uzununa zolaqlı, qonur rəngdədir. Başının rəngi belinə nisbətən daha tünddür. Boğazı paslı-qonur, çinədanı paslı-sarıdır. Gözlərinin üstündən parlaq sarı-qonur, ağzının künclərindən isə kürənvarı zolaq keçir. Rəngində cinsi demorfizm zəif ifadə olunmuşdur.Erkəklərdə qara-qonur xalta vardır.

Çoxalması[redaktə | əsas redaktə]

Poliqamdır, erkək istənilən dişi ilə cütləşir. Erkəklər öz aralarında dişilərin uğrunda döyüşüllər. Cütləşməyə hazırlaşan erkək bütün bədənini dartır, başını qaldırır və geriyə ataraq əvvəlcə sakit "vya-vya" səsi, sonra isə hündür ulartı səsi çıxarır. O torpaqda diametri 7-14, dərinliyi 4-6 sm olan kiçik çuxur qazaraq quru otla döşəyir. Yuva adətən sıx otların arasında yerləşir, üstdən örtüyü olmur. Bir qoyumda noxudu-sarı və ya açıq-qonurumtul rəngdə qonur və ya qara-qonur çilləri olan 8-dən 14-ə qədər yumurta olur. Dişi 18 gün ərzində kürt yatır. Cücələr intensiv böyüyərək 6-cı həftədə ananı tərk edirlər. Sürətli inkişafa və yüksək qayğıya baxmayaraq onların təxminən yarısı yırtıcılardan və köçmə zamanı məhv olur.

Həyat tərzi[redaktə | əsas redaktə]

İstisnasız olaraq yerüstü həyat tərzi keçirir. Bildirçinlərə çəmənlərdə, mədəni səpin tarlalarında, meşə talalarında və subalp çəmənlərində rast gəlmək olur. Müxtəlif otlunəmlənmiş sahələrdə həvəslə yaşayır. Xüsusən cavan fərdlərin yaz-yay rasionunda heyvani qida, daha tez-tez həşəratlar, payızda isə bitki toxumları təşkil edir. ^[3]^[4]