Akselerometr

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Akselerometr

Akselerometr — müvafiq təcili ölçən qurğudur.[1] Akselerometr ilə müfaviq ölçülmüş təcilə mütləq koordinat təcili deyildir. Əvəzində Akselerometr akselerometr qurğusunun istinad çərçivəsində asanlıqla istənilən sınaq kütləsi ilə sınaqdan keçirilmiş çəki hadisələri ilə əlaqələndirilmiş təcili görür.[2] Məsələn, akselerometr asanlıqla çəkiyə görə yerin düz yuxarı səthindəki təcilin g = 9.81 m/S² olduğunu ölçəcək.[3] Bundan fərqli olaraq akselerometr sərbəst düşmələrdə və ya xarici kosmosda asanlıqla təcili sıfır ölçəcək. Təcilin növləri üçün başqa bir termin akselerometrlərin ölçə bildiyi qravitasiya qüvvəsidir.

Akselerometrlər sənayedə və elmdə çoxsaylı tətbiqlərə malikdir. Yüksək həssaslıqlı akselerometrlər təyyarə və raketlər üçün inersial naviqasiya sistemlərinin komponentləridir. Akselerometrlərdən mexanizmləri fırlatmaq, vibrasiyanı aşkar etmək və nəzarət etmək üçün istifadə edilir. Akselerometrlər stolüstü kompyuterlər və rəqəmli kameralarda ekranda təsvirləri həmişə şaquli göstərmək üçün istifadə edilir. Akselerometrin tək və çox oxlu modelləri ilə vibrasiya şok və müqaviməti olan mühitə düşərək vektorun miqdarı kimi müvafiq təcilin istiqamətini və səmtləşməsini aşkar etmək mümkündür və koordinat təcilinin orientasiyasını hiss etmək üçün istifadə edilə bilər. Mikromexanizmləşdirilmiş akselerometrlərdən cihazın mövqeyini aşkar etmək və ya oyun girişini təmin etmək üçün portativ elektron cihazlarda və videooyun kontrollerlərində getdikcə daha çox tətbiq edilir.

Kosmosun regionları boyunca akselerometrlərin cütləri nöqtələr ilə intinadların çərçivələrinin müfaviq təcillərində qradient fərqləri aşkar etmək üçün istifadə edilə bilər. Nəzəriyyədə akselerometrlərin belə cütləri həmçinin qravitasiya dalğalarını aşkar edə bilər.

  1. Tinder, Richard F. Relativistic Flight Mechanics and Space Travel: A Primer for Students, Engineers and Scientists. Morgan & Claypool Publishers. 2007. səh. 33. ISBN 978-1-59829-130-8. Extract of page 33 Arxivləşdirilib 2022-03-21 at the Wayback Machine
  2. Rindler, W. Essential Relativity: Special, General, and Cosmological (illustrated). Springer. 2013. səh. 61. ISBN 978-1-4757-1135-6. 2022-05-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-01. Extract of page 61 Arxivləşdirilib 2022-03-21 at the Wayback Machine
  3. Corke, Peter. Robotics, Vision and Control: Fundamental Algorithms In MATLAB (second, completely revised, extended and updated). Springer. 2017. səh. 83. ISBN 978-3-319-54413-7. 2022-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-01. Extract of page 83 Arxivləşdirilib 2022-03-21 at the Wayback Machine