Andız
Jump to navigation
Jump to search
| Andız | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Andız |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Andız (lat. Inula)[3] - mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid çoxillik ot bitkisi.[4]
Latın dilində "Inula" adlanır. Lüğəti mənası inaein — təmizləmək deməkdir. Köklərində 44% inulin vardır. Bəlğəmgətirici və sidikqovucu dərmanların hazırlanmasında, yaraların sağalmasının tezləşdirilməsində geniş istifadə olunur. Xalq təbabətində təmizləyici xüsusiyyətinə görə şəkər xəstəliyinin müalicəsində istifadə olunur. Azərbaycan florasında 13 növü geniş yayılmışdır.
Növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanda bitən növlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Britaniya andızı (Inula britannica L.)
- Uca andız (Inula helenium L.)
- Yapon andızı (Inula japonica Thunb.)
- Mahmızcayarpaq andız (Inula linarifolia Turcz.)
Digər növlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Inula acaulis Schott & Kotschy ex Boiss.
- Inula acuminata Royle ex DC.
- Inula angustifolia DC.
- Inula arbuscula Del.
- Inula aschersoniana Janka
- Inula aspera Poir.
- Inula aucheriana DC.
- Inula auriculata Boiss. & Balansa
- Inula bifrons L.
- Inula britannica L.
- Inula britannica subsp. hispanica (Pau) O.Bolòs & Vigo
- Inula candida (L.) Cass.
- Inula caspica F.K.Blum ex Ledeb.
- Inula ciliaris (Miq.) Maxim.
- Inula clarkei (Hook.f.) R.R.Stewart
- Inula confertiflora A.Rich.
- Inula conyza (Griess.) DC.
- Inula conyzae (Griess.) Meikle
- Inula crithmifolia L.
- Inula cuanzensis (Welw.) Hiern
- Inula cuspidata (Wall. ex DC.) C.B.Clarke
- Inula decurrens Popov
- Inula eminii (O.Hoffm.) O.Hoffm.
- Inula engleriana O.Hoffm.
- Inula ensifolia L.
- Inula eriophora DC.
- Inula eupatorioides Wall. ex DC.
- Inula falconeri Hook.f.
- Inula forrestii J.Anthony
- Inula germanica L.
- Inula gimbundensis S.Moore
- Inula glauca C.Winkl.
- Inula glomerata Oliv. & Hiern
- Inula gossweileri S.Moore
- Inula grantioides Boiss.
- Inula grombczewskii C.Winkl.
- Inula helenioides DC.
- Inula helenium L.
- Inula helenium subsp. orgyalis (Boiss.) Grierson
- Inula helianthusaquatilis C.Y.Wu ex Ling
- Inula helvetica Grauer
- Inula hendersoniae S.Moore
- Inula heterolepis Boiss.
- Inula hirta L.
- Inula hissarica R.M.Nabiev
- Inula hookeri C.B.Clarke
- Inula huillensis Hiern
- Inula hupehensis (Ling) Ling
- Inula inuloides (Fenzl) Grierson
- Inula japonica Thunb.
- Inula kalapani C.B.Clarke
- Inula klingii O.Hoffm.
- Inula langeana Beck
- Inula limosa O.Hoffm.
- Inula linariifolia Turcz.
- Inula macrolepis Bunge
- Inula macrosperma Hook.f.
- Inula magnifica Lipsky
- Inula maletii Maire
- Inula mannii (Hook.f.) Oliv. & Hiern
- Inula mariae Bordz.
- Inula methanaea Hausskn.
- Inula mildbraedii Muschl.
- Inula montana L.
- Inula montbretiana DC.
- Inula multicaulis Fisch. & C.A.Mey.
- Inula nervosa Wall. ex DC.
- Inula obtusifolia A.Kerner
- Inula oculus-christi L.
- Inula oligocephala S.Moore
- Inula orientalis Lam.
- Inula oxylepis Hausskn.
- Inula paludosa O.Hoffm.
- Inula paniculata (Klatt) Burtt Davy
- Inula parnassica Boiss. & Heldr.
- Inula peacockiana (Aitch. & Hemsl.) Korovin
- Inula perrieri (Humbert) Mattf.
- Inula poggeana O.Hoffm.
- Inula pseudolimonella (Rech.f.) Rech.f.
- Inula pterocaula Franch.
- Inula racemosa Hook.f.
- Inula rhizocephala Schrenk
- Inula robynsii De Wild.
- Inula rotundifolia (Halácsy) Greuter
- Inula royleana DC.
- Inula rubricaulis (DC.) Benth. & Hook.f.
- Inula rungwensis Beentje
- Inula sabuletorum Czern. ex Lavrenko
- Inula salicifolia Gueldenst.
- Inula salicina L.
- Inula salsoloides (Turcz.) Ostenf.
- Inula schischkinii Gorschk.
- Inula schmalhausenii C.Winkl.
- Inula sericeo-villosa Rech.f.
- Inula sericophylla Franch.
- Inula serratuloides (Gilli) Grierson
- Inula shirensis Oliv.
- Inula simonsii C.B.Clarke
- Inula somalensis Vatke
- Inula speciosa (DC.) O.Hoffm.
- Inula spiraeifolia L.
- Inula stenocalathia (Rech.f.) Soldano
- Inula stolzii Mattf.
- Inula stuhlmannii O.Hoffm.
- Inula thapsoides (Willd.) Spreng.
- Inula urumoffii Degen
- Inula verbascifolia (Willd.) Hausskn.
- Inula vernonioides O.Hoffm.
- Inula verrucosa Klatt
- Inula viscidula Boiss. & Kotschy
- Inula welwitschii O.Hoffm.
- Inula wissmanniana Hand.-Mazz.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. səh. 375. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 2. səh. 881.
- ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
- ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
- Andız The Plant List saytında
|
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |