? Arı qaş səhləbiOphrys apifera
Ophrys apifera Huds.
Sinonimlər
Arachnites apiferus (Huds.) Hoffm.
Ophrys albiflora Spruner ex Boiss.
Ophrys apifera var. almaracensis Pérez-Chisc., Durán Oliva & Gil Llano
Ophrys apifera f. almaracensis (Pérez-Chisc., Durán Oliva & Gil Llano) P.Delforge
Ophrys apifera var. aurita (Moggr.) Gremli
Ophrys apifera f. aurita (Moggr.) Soó
Ophrys apifera subsp. austriaca (Wiesb. ex Dichtl) K.Richt.
Ophrys apifera var. austriaca (Wiesb. ex Dichtl) Beck
Ophrys apifera var. basiliensis S.Schwegler & Matthies
Ophrys apifera f. basiliensis (S.Schwegler & Matthies) P.Delforge
Ophrys apifera var. belgarum Turner Ettl.
Ophrys apifera f. belgarum (Turner Ettl.) P.Delforge
Ophrys apifera var. bicolor E.Nelson
Ophrys apifera f. bicolor (E.Nelson) P.D.Sell
Ophrys apifera subsp. botteronii (Chodat) Hegi
Ophrys apifera var. botteronii (Chodat) Brand
Ophrys apifera f. botteronii (Chodat) P.D.Sell
Ophrys apifera var. brevilabellata Kreutz, R.Selig & Zelesny
Ophrys apifera f. brevilabellata (Kreutz, R.Selig & Zelesny) P.Delforge
Ophrys apifera var. chlorantha (Hegetschw.) Nyman
Ophrys apifera subsp. chlorantha (Hegetschw.) Arcang.
Ophrys apifera f. chodatii Wilczek
Ophrys apifera var. cordatitepala Chodat
Ophrys apifera var. curviflora A.Soulié
Ophrys apifera f. curviflora (A.Soulié) P.Delforge
Ophrys apifera var. filitepala Chodat
Ophrys apifera var. flavescens Rosbach
Ophrys apifera f. flavescens (Rosbach) P.D.Sell
Ophrys apifera var. friburgensis Freyhold
Ophrys apifera subsp. friburgensis (Freyhold) P.Fourn.
Ophrys apifera f. friburgensis (Freyhold) P.Delforge
Ophrys apifera var. fulvofusca M.P.Grasso & Scrugli
Ophrys apifera f. fulvofusca (M.P.Grasso & Scrugli) P.Delforge
Ophrys apifera var. immaculata Bréb.
Ophrys apifera subsp. jurana Ruppert
Ophrys apifera var. laetitiae Klaver
Ophrys apifera var. muteliae Mutel
Ophrys apifera subsp. muteliae (Mutel) K.Richt.
Ophrys apifera var. olimpiadae Ugr. ex E.G.Camus
Ophrys apifera var. patinata U.Grabner & Kreutz
Ophrys apifera f. pauciflora A.Terracc.
Ophrys apifera var. purpurea (Tausch) Nyman
Ophrys apifera subsp. purpurea (Tausch) K.Richt.
Ophrys apifera var. saraepontana (Ruppert) H.Baumgartner bis & Kreutz
Ophrys apifera var. speciosa Nyman
Ophrys apifera var. subterrostrunca Brot.
Ophrys apifera var. tilaventina Nonis & Liverani [Invalid]
Ophrys apifera var. trollii (Hegetschw.) Rchb.f.
Ophrys apifera f. trollii (Hegetschw.) P.D.Sell
Ophrys apifera subsp. trollii (Hegetschw.) K.Richt.
Ophrys apifera subsp. trollii (Hegetschw.) O. Bolòs
Ophrys aquisgranensis Kaltenb.
Ophrys arachnites Mill.
Ophrys asilifera Vayr.
Ophrys austriaca Wiesb. ex Dichtl
Ophrys bicolor O.Nägeli [Illegitimate]
Ophrys botteronii Chodat
Ophrys chlorantha Hegetschw.
Ophrys epeirophora Peter
Ophrys friburgensis (Freyhold) O.Nägeli
Ophrys holoserica (Burm.f.) Greuter
Ophrys immaculata (Bréb.) O.Nägeli
Ophrys integra Sacc.
Ophrys jurana (Ruppert) Neuberger
Ophrys mangini Tallon
Ophrys oestrifera M.Bieb.
Ophrys picta var. oestrifera (M.Bieb.) Bory & Chaub.
Ophrys purpurea Tausch
Ophrys ripaensis Porta
Ophrys rostrata Ten.
Ophrys saraepontana Ruppert
Ophrys scolopax subsp. oestrifera (M.Bieb.) Soó
Ophrys scolopax var. oestrifera (M.Bieb.) Rchb.f.
Ophrys trollii Hegetschw.
Orchis apifera (Huds.) Salisb.
Orchis holoserica Burm.f.
Orchis oestrifera (M.Bieb.) M.Bieb.
Arı qaş səhləbi (lat. Ophrys apifera ) — səhləbkimilər fəsiləsinin ofris cinsinə aid bitki növü.
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilmə yə həssas olanlar ” kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycan ın nadir, endemik növüdür.[1]
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdə si 20-30 sm hündürlükdədir. Soğanaqları şarvari və ya xırda ellipsvaridir. Yarpaqları iti, uzunsov, lansetvaridir. Çiçək yanlığı lansetvari, yumurtalıqdan uzundur. Çiçək yanlığının kənar yarpaqları uzunsov, küt, parlaq və ya açıq- çəhrayı rəngli, 5 damarlıdır. Daxili yarpaqları yaşılımtıl-çəhrayı çalarlı, məxmərvari tüklü 3 damarlıdır. Dodaqcıq enli, oval, məxmərvari 3 dilimlidir [2]
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri [ redaktə | mənbəni redaktə et ]
Çiçəkləməsi aprel-may aylarına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşağında meşə talalarında yayılmışdır. [2]
Böyük Qafqazın qərbi (Şəki rayonu Kiş kəndi ), Lənkəranın dağlıq hissəsi.[2] [3] [4] BQ qərbi hissəsinin rayonlarında aşağı dağ qurşağında yayılmışdır. Meşə talalarında bitir.
Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür.[5]
Yeganə lokaliteti müşahidə olunur, azalma tendensiyası davam edir.[6]
Antropogen amillər (dekorativ əhəmiyyətinə görə əhali tərəfindən intensiv toplanılması, otarma və tapdalanma). xüsusi yaşayış mühitinə təkləbkar olması.
Yayıldığı ərazilərın nəzarətə götürulməsi və mütəmadi monitorinqlərin aparılması təklif olunur.