Arsenopirit

Arsenopirit
Arsenopirit
Ümumi məlumatlar
Kateqoriya	Mineral
Formul; (təkrarlanan vahid)	FeAsS
Xüsusiyyətləri
Rəng	Gümüşü-ağ və ya poladı-boz
Parlaqlıq	Metal
Zolaq rəngi	Bozumtul-qara
Qatışıqlar	Co, Cu, Au
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Arsenopirit (FeAsS) - mineral. Arsenopiritə eyni zamanda arsen kolçedanı da deyilir.

Xassələri[redaktə | əsas redaktə]

Qatışıqları - Co, Cu, Au. Rəngi gümüşü-ağ, poladı-boz, qara arsında dəyişir.Cizgisi bozumtul-qaradır. Monoklinik sinqoniyada kristallaşır. Qısa prizmatik iynəşəkilli qrup formaları təşkil edir. Kristalları L² üzrə cizgiləşmişdir. İkiləşmə {100} və {001} üzrə, bitişmə və daxil olma ikiləşmə {101} üzrə, xaçvari və ulduzvari üçlüklər isə {012} üzrədir.Ayrılma {101} üzrə mükəmməldir. Aqreqat: dənəvəri, çubuqvaridir. Parıltı metallik. Sərtliyi 5,5-6. Xüsusi çəki 5,9-6,3. Özünəbənzər minerallardan qalayı-boz rəngi, yüksək sərtliyi və çəkiclə əzərkən özünəməxsus qoxu verməsi ilə fərqlənir.

Əmələ gəlməsi[redaktə | əsas redaktə]

Hidrotermal, paragenezislərini volfram, qalay, qurğuşun, sink, kvars, çöl şpatatları, karbonatlar, bəzən turmalin təşkil edir.

İşlədilməsi[redaktə | əsas redaktə]

Kimya sənayesində arsen almaq üçün. kənd təsərüfatında zərərvericilərə qarşı, gön-dəri sənayesində də istifadə olunur.

Yataqları[redaktə | əsas redaktə]

Rusiyada Uralda damarşəkillii qızıl yataqlarında, Orta Asiyada əhəngdaşları içərisində mövcuddur. Ən böyük yatağı İsveçdə Boliden yatağıdır. Burada arsenopirit qızılla birlikdə çıxarılır.