Arsenopirit

Arsenopirit
Ümumi
Kateqoriya	Mineral
Formul (təkrarlanan vahid)	FeAsS
Xarakteristika
Rəng	Gümüşü-ağ və ya poladı-boz
Parlaqlıq	Metal
Zolaq rəngi	Bozumtul-qara
Qatışıqlar	Co, Cu, Au

Arsenopirit (FeAsS) - mineral. Arsenopiritə eyni zamanda arsen kolçedanı da deyilir.

Xassələri

Qatışıqları - Co, Cu, Au. Rəngi gümüşü-ağ, poladı-boz, qara arsında dəyişir.Cizgisi bozumtul-qaradır. Monoklinik sinqoniyada kristallaşır. Qısa prizmatik iynəşəkilli qrup formaları təşkil edir. Kristalları L² üzrə cizgiləşmişdir. İkiləşmə {100} və {001} üzrə, bitişmə və daxil olma ikiləşmə {101} üzrə, xaçvari və ulduzvari üçlüklər isə {012} üzrədir.Ayrılma {101} üzrə mükəmməldir. Aqreqat: dənəvəri, çubuqvaridir. Parıltı metallik. Sərtliyi 5,5-6. Xüsusi çəki 5,9-6,3. Özünəbənzər minerallardan qalayı-boz rəngi, yüksək sərtliyi və çəkiclə əzərkən özünəməxsus qoxu verməsi ilə fərqlənir.

Əmələ gəlməsi

Hidrotermal, paragenezislərini volfram, qalay, qurğuşun, sink, kvars, çöl şpatatları, karbonatlar, bəzən turmalin təşkil edir.

İşlədilməsi

Kimya sənayesində arsen almaq üçün. kənd təsərüfatında zərərvericilərə qarşı, gön-dəri sənayesində də istifadə olunur.

Yataqları

Rusiyada Uralda damarşəkillii qızıl yataqlarında, Orta Asiyada əhəngdaşları içərisində mövcuddur. Ən böyük yatağı İsveçdə Boliden yatağıdır. Burada arsenopirit qızılla birlikdə çıxarılır.

Qalareya

• 

  Arsenopirit flüoritlə birlikdə

• 

  Arsenopirit kvarsla

• 

  Arsenopirit (Rusiya)

Mənbə

Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006. — Səhifələrin sayı: 679.