Asparux xan
| Asparux xan | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| bolq. Аспарух | |||||||
 Asparux xanın Strelça, Bolqarıstandakı heykəli. | |||||||
|
|||||||
| Sələfi | Kubrat xan | ||||||
| Xələfi | Tervel xan | ||||||
| Şəxsi məlumatlar | |||||||
| Doğum tarixi | təq. 640 | ||||||
| Vəfat tarixi | 701 və ya 700 | ||||||
| Vəfat yeri | |||||||
| Sülalə | Dulo sülaləsi | ||||||
| Atası | Kubrat xan | ||||||
| Uşağı | Tervel xan | ||||||
| Elmi fəaliyyəti | |||||||
| Elm sahəsi | siyasətçi | ||||||
|
|
|||||||
 |
|||||||
| Dini | Tenqriçilik | ||||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||||
Asparux xan (təq. 640 – 701 və ya 700, Dnepr çayı) — Birinci Bulqar dövlətinin qurucusu, Kubrat xanın ortancıl oğlu.
İlk illəri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bulqar xanları nominaliyasına görə Asparux Dulo sülaləsinə mənsub olub 61 il hökmdarlıq etmişdir. Asparux atasının ölümündən sonra 50.000 bulqar əsgəri ilə indiki Bolqarıstana girmişdir və Dunay deltasında məskunlaşmışdır.[1][2][3] 680-ci ildə Onqal döyüşündə Bizans imperatoru IV Konstantini məğlub edən Asparux ölkənin içlərinə doğru irəliləməyə başlamışdı.
Hakimiyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Asparuxun qələbəsi ona dövlət qurmağa imkan verdi. Müasir Bolqarıstan ərazisində Yeddi slavyan tayfası ilə müttəfiq olan xan 681-ci ildə imperator tərəfindən müstəqil hökmdar olaraq tanındı. Onun dövründə Pliska və Silistra şəhərləri salınmışdı. 701-ci ildə vəfat etmişdir.
Mediada[redaktə | mənbəni redaktə et]
Asparux xan haqqında 1981-ci ildə Aszparuh trilogiyası çəkilmişdir. Asparux rolunu Stoyko Peyev ifa etmişdir.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Васил Н. Златарски. История на Първото българско Царство. Епоха на хуно-българското надмощие с. 188.
- ↑ Ал. Бурмов, Създаване на Българската дъжава с. 132.
- ↑ Образуване на българската народност. Димитър Ангелов (Издателство Наука и изкуство, “Векове”, София 1971)с. 203—204.