Baş ştatlar (Birləşmiş Əyalətlər Respublikası)
Baş ştatlar — 1579-1795-ci illərdə mövcud olan Birləşmiş Niderland krallığı əyalətlərinin əmlak nümayəndəliyinin ali orqanı.
Bu qurumun adı ilə bütün respublikaya tez-tez Baş Ştatlar deyilirdi və bütün ittifaqı təmsil edən Baş Dövlətlər özləri "leurs hautes puissances" və ya "hochmögende" başlığını istifadə edirdilər. Bu qurum təxminən iki əsrdir mövcud olmuşdur. Hal-hazırda Niderland Krallığındakı milli nümayəndəlik, tamamilə fərqli bir təşkilata sahib olmasına baxmayaraq, Baş Ştatların eyni adını daşıyır (bax Niderlandda Baş Ştatlar)[1].
Yaranma tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bu vilayətlərin hər biri XVI əsrin ortalarına qədər müstəqil bir bütövlük təşkil edirdi və hər birinin öz xüsusi dövlətləri var idi (lakin bəzən bütün əyalətlərin vahid Baş Ştatlarını bir araya gətirməyə cəhd göstərildi, məsələn, III Burqundiyalı Filipp); lakin V Karlın rəhbərliyi zamanı 17 vilayətin hamısı bir irsi güc altında birləşdikdə, ümumi əyalətlər adlanan parlamentə ehtiyac var idi.
II Filipp dövründə, yeddi vilayət Utrextə (1579) aralarında birlik qurdular və qısa müddət sonra II Filippin devrildiklərini elan edərək özlərini ABŞ-nin müstəqil respublikası olaraq tanıdılar (1581). Utrext Birliyi hər əyalətə əvvəlki hüquq və imtiyazlar verdi, buna görə müharibə aparmaq, sülh bağlamaq və bütün ittifaqın lehinə vergilər almaq üçün bütün vilayətlərin yekdilliklə razılığı tələb edildi və yalnız bütün konfederasyona aid olan digər məsələlərdə, sadə səs çoxluğu kifayət idi.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- «Baş Ştatlar, eyni zamanda Birləşmiş Niderland krallığın əyalətlərinin Dövlət Seymi adlanırdı.» / Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //