Bataqlıq sunərgizi

Bataqlıq sunərgizi
Bataqlıq sunərgizi
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Dəstə: Qaymaqçiçəklilər Fəsilə: Qaymaqçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Qaymaqçiçəyikimilər Triba: Sunərgizikimilər Cins: Sunərgizi Növ: Bataqlıq sunərgizi
Beynəlxalq elmi adı
	Caltha palustris L., 1753;
ITIS	18454
NCBI	3449
EOL	596646

Bataqlıq sunərgizi (lat. Caltha palustris) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin sunərgizi cinsinə aid bitki növü.

Botaniki təsviri

30–50 sm hündürlüyündə, naqiləbənzər, uzunsov kökümsovlu, çoxillik, zəhərli ot bitkisidir. Gövdəsi düz, dik qalxan, sadə və ya yuxarıdan budaqlanır. Aşağı yarpaqları uzun saplaqlı, yuxarı yarpaqlar demək olar ki oturaq, ürəkvari-yuvarlaq və ya böyrəkvari formalı olub, kənarları boyunca mişardişli və ya bütövdür. Çiçəklər iri, qızılı-sarı rəngli, 5 ləçəklidir. Dişiciyin sütuncuqları arxaya əyişmiş, 1–1,5 mm uzunluğundadır. Meyvə qatları iri, adətən burulmuş buruncuqludur. Toxumlar uzunsov və qara rənglidir.^[2]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə və meyvələməsi aprel-iyun aylarında gedir. Bataqlıqlarda və bataqlıqların kənarlarında rast gəlinir. Hiqromezofit. İşıqsevəndir.

Yayılması

Dünyada: Əfqanıstan, ABŞ, Albaniya, Avstriya, Baltikyanı ölkələr, Belarus, Belçika, Bolqarıstan, Rusiya, Çin, Çita, Çexiya, Slovakiya, Danimarka, Himalay, Finlandiya, Fransa, Almaniya, Böyük Britaniya, Yunanıstan, Macarıstan, İslandiya, Monqolustan, İran, İraq, İrlandiya, İtaliya, Yaponiya, Qazaxıstan, Koreya, Krım, Kuril Adaları, Labrador, Nepal, Niderland, Şimali Qafqaz, Norveç, Pakistan, Polşa, Portuqaliya, Rumıniya, İspaniya, İsveç, İsveçrə, Tibet, Türkiyə, Ukrayna, Yuqoslaviya və s. çox geniş yayılmışdır. Azərbaycanda: Kiçik Qafqazın bütün rayonlarında qeydə alınır.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

Caltha palustris var. normalis Hook.f. & Thomson
Caltha palustris var. typica Beck
Populago palustris (L.) Scop.
Trollius palustris (L.) D.Brândză

Yarımnövləri

Caltha palustris var. barthei Hance
Caltha palustris var. himalaica Tamura
Caltha palustris var. palustris
Caltha palustris var. umbrosa Diels

İstinadlar

↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 558.
↑ Əsgərov A. M. Azərbaycanın bitki aləmi (Ali bitkilər-Embryophyta). Bakı, TEAS Press Nəşriyyat evi, 2016, 444 s.

Həmçinin bax

[_b306fb3920b097c6-1] Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 558.

[2] Əsgərov A. M. Azərbaycanın bitki aləmi (Ali bitkilər-Embryophyta). Bakı, TEAS Press Nəşriyyat evi, 2016, 444 s.

[1]

[2]