Baş Kəşfiyyat İdarəsi (Rusiya)

Baş Kəşfiyyat İdarəsi
rus. Гла́вное разве́дывательное управле́ние
Ümumi məlumatlar
Ölkə	Rusiya
Yaradılma tarixi	7 may 1992
Tabelik	Rusiya Müdafiə Nazirliyi
Ştat sayı	təq. 12.000 nəf. (2014)
İllik büdcəsi	bilinmir
Ünvan	Qrizodubovoy küçəsi 3, Moskva
Rəhbərlik
Rəhbər	İqor Korobov
Rəsmi saytı	Rusiya MN-nin rəsmi saytı
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Baş Kəşfiyyat İdarəsi (rus. Главное разведывательное управление — ГРУ) — Rusiya Silahlı Qüvvələrinin hərbi kəşfiyyatının mərkəzi idarəetmə orqanı.

Rəsmi adı — Rusiya Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının Baş Kəşfiyyat İdarəsi 44388 saylı hərbi hissəsi.

BKİ Baş Qərargah rəisinə və müdafiə nazirinə tabedir. Suilahlı Qüvvələrin marağına uyğun bütün növ kəşfiyyatla məşğul olur — agentura şəbəkəsi, kosmik və radioelektronika kəşfiyyatı.

Tarixi

XVI əsrdə Rusiyada kəşfiyyat aparan və təşkil edən ilk mərkəzi idarəetmə orqanları meydana çıxır ki, bu da dövlət rəhbərliyinin düşmənin niyyətləri və məqsədləri barədə məlumatlılığının artmasına səbəb olur. 1654-cü ildə çar Aleksey Mixayloviçin Fərmanı ilə kəşfiyyat idarəçiliyinin cəmləşdiyi gizli işlər əmri yaradılmışdır. I Pyotr 1716-cı ilin hərbi Nizamnaməsində ilk dəfə olaraq kəşfiyyat işi üçün qanunvericilik və hüquqi bazanı yaradır. XVIII əsrin sonu — XIX əsrin əvvəllərində hərbi əməliyyatların güclənməsi kəşfiyyat qarşısında yeni vəzifələr qoyur, onun səlahiyyətlərinə isə yeni qüvvə və vasitələr cəlb olunur. Rusiya hərbi kəşfiyyatının daimi fəaliyyət göstərən mərkəzi orqanının təşkilinə isə Rusiyanın 1805-ci ildən Napoleon Fransası ilə apardığı qanlı müharibələr həlledici təkan verib.

Ancaq Rusiyada hərbi kəşfiyyatın tam mərkəzləşdirilmiş orqanları yalnız 1863-cü ilin sentyabr ayında formalaşdı. O vaxt imperator Aleksandr II iki il ərzində təcrübə şəklində baş qərargahın Baş İdarə Mövqe və Ştatını (BİMŞ) təsdiqlədi. Təcrübə şəklində iki il müddətinə tətbiq edilən yeni hərbi kəşfiyyat strukturu bütövlükdə özünü doğrultdu. Ona görə də 1865-ci ildə Hərbi Nazirliyin növbəti yenidən təşkili zamanı onu saxlamışdır.

Mənbə

• Структура ГРУ, история, документы Arxivləşdirilib 2015-08-26 at the Wayback Machine
• "Новое ГРУ: Современный комплекс для российской разведки" Arxivləşdirilib 2016-03-06 at the Wayback Machine // Вести Недели. Евгений Рожков. 12.11.2006
• Статьи о истории разведки
• Видео показательного выступления спецназа ГРУ
• Колпакиди А. И., Прохоров Д. П. Империя ГРУ. Очерки истории российской военной разведки