Bern fəvvarələri

Bern şəhəri öz gözəl fəvvarələri ilə tanınır. Onların içərisində müxtəlif heykəllər ilə bəzədilmiş və XVI əsrdə heykəltaraş Hans Frayburq Ginqin emalaxanasında hazırlanmış fəvvarələrin adlarını qeyd etmək olar.

Tarix

Artıq XIII əsrdə, Bern şəhəri müxtəlif quyu, fəvvarə, bulaqlar və özəl hovuzların çoxluğu ilə fərqlənirdi. O dövrün səlnamələri bildirirdi ki, insanlar XIV əsrin sonlarında şəhərin 5 fəvvarəsindən su istifadə edirdilər. Bu beş fəvvarədən günümüzə kimi yalnız Ştettbrunnen (Əbədi fəvvarə) qorunub saxlanmışdı (1885-ci ildə fəvvarənin taxta elementləri daşla əvəz olunmuşdur). Ümumiyyətlə şəhərin köhnə fəvvarələri dedikdə, məhz taxta fəvvarələr nəzərdə tutulur. Yalnız 1520-ci ildə Berndə ilk daş fəvvarə yaradılmışdır. 1542 və 1546-cı illər arasında mövcud taxta fəvvarələr heykəltaraş Hans Frayburq Ginq tərəfindən tipik Bern üslubunda, yəni müxtəlif heykəllərlə və daş materiallarla əvəz edilmişdir. Eyni zamanda yararsız vəziyyətə düşmüş fəvvarələrin təmiri və onların yaxınlığındakı asayişin saxlanılması məqsədilə, şəhərdə xüsusi kontora yaradılmışdı. XVI əsrin fəvvarə və çeşmələri daim yenilənirdi, yaxşı məlumdur ki, məsələn 1712–13-cü illər arasında şəhərin bütün fəvvarələri ümumi yenidənqurma işlərinə məruz qalmışdır.

1890–91-ci illərdə Bern şəhərinin 700-cü ildönümü münasibətilə fəvvarələr ehtiyatla bərpa edilmişdir. 1896-cı ildə Henri Fillip adlı bir çəkməçi Berndə fəvvarələrin saxlanılması üçün bütün sərvətini şəhər bələdiyyəsinə vəsiyyət etmişdir, bu da 1925-ci ildə ümumi yenilənmə işlərinin icra olunmasına böyük yardım olmuşdur.

Fəvvarə sütunları əvvəllər sadə rənglərə boyanmışdı. Hal-hazırda hava təsirinə müqavimət göstərmək üçün sütun və heykəllərdə daha parlaq rənglər istifadə olunur.

Fəvvarələrin siyahısı

Şəkil	Adı	Orijinal adı	İl	Müəllif	Yerləşdiyi Küçə/Meydan Coordinates
Pfeiferbrunnen	Zurnaçı fəvvarəsi	Pfeiferbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Şpitalqasse 46°56′53″ şm. e. 7°26′33″ ş. u.
Schützenbrunnen	Sərrast atıcı fəvvarəsi	Schützenbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Marktqasse 46°56′53″ şm. e. 7°26′47″ ş. u.
Anna-Seiler-Brunnen	Anna Zayler fəvvarəsi	Anna Seiler	XVI əsr	Hans Ginq	Marktqasse 46°56′54″ şm. e. 7°26′39″ ş. u.
Zähringerbrunnen	Seringer fəvvarəsi	Zähringerbrunnen	XVI əsr	Hans Hiltbrand	Kramqasse 46°56′53″ şm. e. 7°26′57″ ş. u.
Vennerbrunnen	Bayraqdar fəvvarəsi	Vennerbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Rathausplats 46°56′55″ şm. e. 7°27′09″ ş. u.
Simsonbrunnen	Samson fəvvarəsi	Simsonbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Kramqasse 46°56′53″ şm. e. 7°27′01″ ş. u.
Gerechtigkeitsbrunnen	Ədalət fəvvarəsi	Gerechtigkeitsbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Gerehtiqkaytsqasse 46°56′54″ şm. e. 7°27′15″ ş. u.
Läuferbrunnen	Elçi fəvvarəsi	Läuferbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Läuferplatz 46°56′59″ şm. e. 7°27′28″ ş. u.
Mosesbrunnen	Musa fəvvarəsi	Mosesbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Münsterplats 46°56′51″ şm. e. 7°27′02″ ş. u.
Ryfflibrunnen	Riffli fəvvarəsi	Ryfflibrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Aarbergerqasse 46°56′59″ şm. e. 7°26′33″ ş. u.
Kindlifresserbrunnen	Uşaqyeyən fəvvarəsi	Kindlifresserbrunnen	XVI əsr	Hans Ginq	Kornhausplats 46°56′55″ şm. e. 7°26′51″ ş. u.
Münzbrunnen	Qəpik fəvvarəsi	Münzbrunnen	1789–1792		Şvartstorştrasse
Bernabrunnen	Berna fəvvarəsi	Berna	1858/1863	Rafael Kristen	Federal Saray 46°56′48″ şm. e. 7°26′34″ ş. u.
Welttelegrafen-Denkmal	Welttelegrafen-Denkmal	ITU memorial	1922	Giuseppe Romagnoli	Helvetiaplats 46°56′38″ şm. e. 7°26′56″ ş. u.
Weltpostdenkmal	Weltpostdenkmal	UPU memorial	1909	René de Saint-Marceaux	Kleine Schanze 46°56′45″ şm. e. 7°26′25″ ş. u.

Xarici keçidlər

• Band 1 der "Kunstdenkmäler des Kantons Bern" mit 3 Kapiteln zu den Berner Brunnen Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine
• Links zu allen Brunnenartikeln im Historisch-topographischen Lexikon der Stadt Bern Arxivləşdirilib 2008-06-18 at the Wayback Machine