Binzya döyüşü
| Binzya döyüşü | |
|---|---|
| Tarix | 28 dekabr 1964 |
Binzya döyüşü — 1964-cü ildə kommunistyönümlü Şimali Vyetnam qoşunları ilə onlara qarşı çıxan Cənubi Vyetnam arasında baş vermiş döyüş. ABŞ-nin Cənubi Vyetnama yardım etməsinə baxmayaraq, Şimali Vyetnam (Viet Konq) qələbə qazanmışdır.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Döyüşdən əvvəl[redaktə | mənbəni redaktə et]
XX əsrin 60-cı illərində Vyetnamın fərqli ictimai-iqtisadi quruluşa malik olan şimal və cənub bölgələri arasında qızğın mübarizə davam edirdi. 28 dekabr 1964-cü ildə kommunistyönümlü Şimali Vyetnam (Cənubi Vyetnamın Azadlığı uğrunda Xalq Cəbhəsi - CVAXC) qoşunları ilə onlara qarşı çıxan Cənubi Vyetnam arasında Binzya döyüşü (Bin Qia) başlamışdır. 4 gün davam edən döyüşdə Şimali Vyetnamdakı kommunist hökumətini yıxmaqda maraqlı olan ABŞ da vertolyotlarla cənublulara yardım etmişdir. Cənubi Vyetnamda yerləşən dövlətin mərkəzi şəhəri Sayqona yaxın olan Binzya kəndi strateji əhəmiyyətə malik idi. CVAXC buraya zərbə endirməklə cənubluları təzyiq altında saxlamaq istəyirdi. Həm də qələbə qazanılarsa, bundan CVAXC-nin 4 illiyi ərəfəsində apardıqları mübarizənin təbliğatında yaxşı istifadə etmək olardı.
Döyüş[redaktə | mənbəni redaktə et]
28 dekabr səhəri CVAXC-nin 2 alayı kəndə girir, bundan xəbər tutan yerli özünümüdafiə batalyonu mərkəzə xəbər ötürərək geri çəkilir. Xəbəri alan Cənubi Vyetnam hökuməti əraziyə çoxlu təxribat-kəşfiyyatçı əsgərlər yollayır. Ertəsi gün vertolyotlardan kəndin qərbinə enən dəstələr dərhal cəbhəçilərin mühasirəsinə düşür. Çox sayda olmasına və ard-arda dəstək almalarına baxmayaraq, mühasirəni yarmaq olmur. Kəndin cənubuna enən başqa kəşfiyyatçı tabor da CVAXC əsgərləri üzərinə hücum edir, lakin uğursuzluğa düçar olub, geri çəkilir. İlk dəfə idi ki, kommunistlər böyük qoşunla hücum etmişdilər. Bunu gözləməyən cənublular 31 dekabrda kəndin qərbinə dəniz piyadalarını yollayır. Nizami yürüşlə irəliləyən dəniz piyadaları müqavimətə rast gəlmir, çünki şimallı partizanlar artıq geri çəkilirdi. CVAXC əsgərləri geri çəkilərkən, onlara hücum etmiş ABŞ vertolyotunu vuraraq kauçuk plantasiyasına salır. Dəniz piyadaları vurulan vertolyot heyətinin cəsədlərini gətirmək üçün plantasiyaya yollanır. Tapşırığı uğurla yerinə yetirsələr də, geri qayıdarkən cəbhəçilərin mühasirəsinə düşürlər. Heç bir artilleriya və aviasiya dəstəyi olmayan piyadalar cəbhəçilər tərəfindən ağır zərbə alır və beləliklə, Binzya döyüşü başa çatır.
Binzya döyüşündə CVAXC əsgərləri ilk dəfə idi ki, hücumdan sonra dərhal geri qayıtmadılar. Onlar bu dəfə hücumu davam etdirərək, 4 gün ərzində daha da genişlətmiş, cənubluların öz evində hətta kəşfiyyatçıları belə mühasirəyə salacaq tələlər qurmağı bacarmışdı.
Nəticə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Müharibənin başlanğıcında cənublular birinci dəfə idi ki, bu cür böyük məğlubiyyətə düçar olurdu. Onlardan 200 əsgər həlak olmuş, onlara dəstək verən vertolyot heyətindən 4-ü ölmüş, 2-si əsir alınmışdı. Binzya məğlubiyyəti cənubluların getdikcə güclənən CVAXC qoşunu ilə bacarmadıqlarını aşkara çıxartdı. Kommunistlərin qələbəsinə hər vəchlə mane olmaq istəyən ABŞ hökuməti isə cənublulara canlı qüvvə ilə böyük dəstək yollamağı qərara alır. Artıq 1965-ci ilin yayında ABŞ qoşunları Vyetnama girmiş və bununla da, bütün dünya 10 il ərzində əsrin maraqlı sonluqla bitən savaşlarından birinə şahid olmuşdu.