Bunge katalpası

Bunge katalpası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Lamiids Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Biqnoniyakimilər Triba: Catalpeae Cins: Katalpa Növ: Bunge katalpası
Beynəlxalq elmi adı
Catalpa bungei
Şəkil axtarışı ITIS   832770 NCBI   265496 EOL   2895102

Bunge katalpası (lat. Catalpa bungei) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin biqnoniyakimilər fəsiləsinin katalpa cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Şimali Çində yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Yığcam yumru formalı, hündürlüyü 8–12 m olan, yarpağını tökən, dekorativ görünüşlü koldur. Yarpaq ayalarının uzunluğu 6–15 sm və eni 8 sm, i8ri, üçkünc-oval və ya uzunsov-oval, ürəkşəkilli, tünd-yaşıl, bünövrəsində enli, pazşəkilli, ucu uzun, biz, tükcüklüdür. Ətirli çiçəkləri iri, zəngvari, ağ və ya çəhrayı-bənövşəyi, düz dayanan süpürgələrə yığılmışdır. Çiçək qrupları qalxanvari-salxımşəkilli, ucda 2–12 çiçəklidir. Kasacığı 2 dodaqlı, ucunda 2 dişlidir. Çiçək tacı açıq-qırmızı, uzunluğu 3–3,5 sm, 2 sarı zolaqlı və boğazında tünd-qırmızıdır. May-iyun aylarında çiçəkləyir. Meyvələri sallaq, qınşəkilli, silindrik, uzunluğu 25–45 sm, eni 0,6 sm olan, toxumlu qutucuqlardır və bütün qışı bitkinin üstündə qalır. Saplaqların uzunluğu 2–8 sm-dir. Toxumlarla, yay qələmləri və zoğlarla çoxalır.

Ekologiyası

Küləkdən qorunan günəşli yerdə əkilməsi məsləhət görülür. Torpağa tələbkar deyil, bataqlıq yerləri sevmir. Qarsız sərt qışda cavan nümunələri dona bilər, ona görə payızda gövdəətrafı dairələr quru yarpaqlarla mulçalanır.

Azərbaycanda yayılması

Mərdəkan dendrarisində introduksiya edilmişdir. Qəbələ, Zaqatala, Qax, Balakən, Şəki və başqa rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində istifadə edilir.