Sitron

Vikipediya, azad ensiklopediya
(Citrus medica səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Sitron
Elmi təsnifat
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb.
Beynəlxalq elmi adı
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT
Bu parametr doldurulmayıb: latin

Sitron (lat. Citrus medica)

Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qədimdən bəri bu növ Qərbi Hindistanda, Qərbi Asiyada və Aralıq dənizi ölkələrində geniş becərilir.

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 3 m-dək olan kol və ya kiçik ağacdır. Zoğları və budaqları çılpaq, qoltuqlarda yerləşmiş, 3–5 sm uzunluğunda, tikanlıdır. Yarpaqları iri, uzunsov-oval, möhkəm, qısa saplaqlıdır. Böyüyən zoğların yuxarı yarpaqları al-qırmızı rəngli, yaşlı zoğları tünd yaşıldır. Çiçəkləri ağ, qırmızımtıl çalarlıdır, iri, tək və ya çiçək qruplarında yerləşir, ikicinslidir. Sitrus cinsinə daxil olan növlərdən meyvələrinin iri olmasına görə seçilir. Meyvələrinin uzunluğu 12–40 sm, diametri 8–28 sm-dir. Uzunsov, limon kimi sarı, bəzən narıncı rəngli, qalın (2,5–5 sm) qabıqlıdır.

Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

−3, −40C temperaturda məhv olur.

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lənkəran-Astara bölgəsində becərilir.

İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Meyvələri turş və ya turşa-şirin, bir az acıtəhərdir, azca sulu ləti tər halda qidada istifadə edilmir. Meyvənin lətində 5%-dək limon turşusu, 2,5%-dək şəkər (saxaroza-0,7%), qabığında 0,2%-dək efir yağı vardır. Yağın tərkibinə limonun, dipenten, sitral daxildir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • "Azərbaycan dendroflorasi" V cild, Baki, "Elm", 2019, 370 səh.