Con Tolkin

Con Ronald Ruel Tolkin
ing. John Ronald Reuel Tolkien
Tolkin (1916)
Doğum adı	John Ronald Reuel Tolkien
Doğum tarixi	3 yanvar 1892
Doğum yeri	Blumfonteyn, Oranj Azad Dövləti (indiki CAR ərazisi)
Vəfat tarixi	2 sentyabr 1973 (81 yaşında)
Vəfat yeri	Bornmut, İngiltərə, Böyük Britaniya
Vəfat səbəbi	ağciyər iltihabı
Vətəndaşlığı	Böyük Britaniya
Milliyyəti	İngilis
Həyat yoldaşı	Edit Bratt (1916-1971)
Uşaqları	4
Təhsili	Oksford Universiteti (1911–1915)
Fəaliyyəti	Yazıçı, linqvist, filoloq, şair
Fəaliyyət illəri	1937–1973
Əsərlərinin dili	ingilis dili
İstiqamət	Fentezi, tərcümə, tənqid
Janrlar	fantaziya, uşaq ədəbiyyatı, tərcümə, ədəbiyyatşünaslıq, poeziya, nəsr
İlk əsəri	"Hobbit və ya oraya və geriyə"
Tanınmış əsərləri	Hobbit Üzüklərin hökmdarı Silmarillion
Üzvlüyü	Kral Ədəbiyyat Cəmiyyəti[d]
Mükafatları
tolkienestate.com tolkien.co.uk
Con Tolkin Vikimənbədə
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Con Ronald Ruel Tolkin (ing. John Ronald Reuel Tolkien; /dʒɒn ˈrɒnld ˈruːəl ˈtɒlkiːn/ d. 3 yanvar 1892 – ö. 2 sentyabr 1973) — ingilis yazıçısı, linqvisti və filoloqu, "Hobbit və ya oraya və geriyə" povestinin, "Üzüklərin hökmdarı" trilogiyasının və "Silmarillion" romanının müəllifi kimi məşhurdur.

Tolkin 1925–1945-ci illərdə Oksfordda yerləşən Pembrok Kollecində ingilis və anqlosakson dilləri üzrə, 1945–1959-cu illərdə isə ingilis dili və ədəbiyyatı üzrə professor dərəcəsində işləmişdir. Digər məşhur ingilis yazıçısı Klayv Lyuislə birlikdə "İnklinqlər" ədəbi cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. 28 mart 1972-ci ildə kraliça II Elizabet tərəfindən ona Britaniya İmperiyası ordeninin komandoru dərəcəsi verilmişdir.

Tolkinin vəfatından sonra, oğlu Kristofer atasının qeydləri və əlyazmaları əsasında bir neçə əsər, o cümlədən "Silmarillion"u nəşr etdirdi. Bu kitab, "Hobbit" və "Üzüklərin hökmdarı" ilə birlikdə Arda adlı xəyali dünya və onun bir hissəsi olan Orta dünya haqqında nağıllar, şeirlər, hekayələr, süni dillər və ədəbi esselərin toplusunu təşkil edir. 1951–1955-ci illərdə Tolkin bu toplunun böyük hissəsini adlandırmaq üçün "legendarium" (ing. Legendarium) ifadəsini istifadə etmişdi.

İlk kitabı olan "Hobbit"i 1937-ci ildə nəşr etdirir. Bir çox digər məşhur nağıl əsərlər kimi, "Hobbit"i də Con Tolkin uşaqları kiçik olanda onlar üçün qoşurdu. Yeni nağılı onların o qədər xoşuna gəlmişdi ki, o hətta öz uşaqları ilə bir yerdə öz uydurduqları dünyanın şəkillərini, xəritəsini də çəkirdi. Lakin, hekayə yarımçıq qaldı, və Tolkien sadəcə əlyazmasının bir nüsxəsini maşinkada çap etmişdi. Həmin nüsxəni o, hərdən dostlarına oxuması üçün verirdi. Tolkienin tələbələrindən biri bir gün Allen & Unwin nəşriyyat evinin redaktoru Süzanna Daqnellə danışarkən, kitabın möhtəşəmliyindən ona danışır. Süzen öz növbəsində kitabı oxuyur və müəllifə məktubla müraciət edir ki, o, əsərin süjetini yekunlaşdırsın. Lakin, nəşriyyat evinin direktoru Stenli Anuin kitabın uğur qazanacağına o qədər də əmin deyildi. Odur ki, kitabı oxuması üçün on yaşlı oğluna verir, kitabı oxuyub qurtardıqdan sonra isə onda fikirlərini öyrənir. O isə, yaşıdlarının kitabı mütləq bəyənəcəyini deyir.

Xarici keçidlər

• "Tolkien Estate" vebsaytı
• BBC film (1968) featuring Tolkien
• Tolkin kitabxanası vebsaytı
• Tolkin bioqrafiyaları vebsaytı
• Tolkinin tərcümeyi-halı (Tolkien Cəmiyyəti)
• J. R. R. Tolkien: An Imaginative Life Four illustrated on-line lectures examining the life and work of Tolkien (at The Gnosis Archive)