Dərman zəncirotu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Dərman zəncirotu
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Dərman zəncirotu (lat. Taraxacum officinale) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin zəncirotu cinsinə aid bitki növü.

Dərman zəncirotu hündürlüyü 30 sm-ə çatan çoxillik ot bitkisidir. Kökləri yuxarı hissədə şaxələnən kökümsovdan ibarət, kiçik şaxəli olub, qalınlığı 2 sm, uzunluğu 60 sm-ə çatır.

Yarpaq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yarpaqları çılpaq və ya orta damarla aşağı tərəfdə az toraoxşar tüklüdür, uzunsov, əksinə, yumurtaşəkilli, küttəhər, oyuqlu-dişlidir və yaxud enli və ya dar, üçkünc, sivriləşmiş, tamkənarlı və ya uzun dişli, arxaya yönəlmiş dilimlərə qismən dərin qayıqşəkilli kəsilmişdir.

Çiçək[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçək oxu yarpaqlardan uzundur, düz, çılpaq və ya çiçəkləmə dövründə tüklüdür. Qın yarpaqları təpə hissədə qabarıq deyil, xaricdə yerləşənlər qismən enli xətvaridir, aşağı qatlanmışdır, daxildə yerləşənlər isə xətvaridir. Dilcikşəkilli çiçəklər açıq və ya tutqun-sarı rəngdədir, bir qədər qın yarpaqlarından uzundur.

Meyvə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Toxumları açıq-qəhvəyi rənglidir, uzunluğu 3-3,5 mm-dir, yalnız təpə hissəsində qısa piramidalı olub, sivri-qabarıqdır; buruncuğu nazikdir, 3-4 dəfə toxumdan uzundur; kəkili ağ rəngdədir, 2-2,5 dəfə buruncuqdan qısadır.

Çiçəkləməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aprel-İyun

Meyvə verməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

May-İyun

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

BQ (Quba), BQ qərb, KQ mərkəzi. Orta və subalp qurşaqlarında.

Yaşayış mühiti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Meşələrdə, talalarda, çəmənlərdə rast gəlinir.

Təbabətdə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dərman zəncirotunun qurudulmuş kökləri iştahasızlığı, qəbizliyi aradan qaldırır və ödqovucu dərman kimi işlədilir. Köklərindən alınan qatı cövhərdən həb hazırlanır.

Sinonimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Leontodon taraxacum L.
  • Taraxacum dens-leonis Desf.
  • Taraxacum vulgare Schrank