Taraxacum sect. Taraxacum

Taraxacum sect. Taraxacum
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Campanulids Dəstə: Astraçiçəklilər Fəsilə: Mürəkkəbçiçəklilər Yarımfəsilə: Kasnıkimilər Triba: Cichorieae Yarımtriba: Crepidinae Cins: Zəncirotu Növ: Taraxacum sect. Taraxacum
Beynəlxalq elmi adı
Taraxacum sect. Taraxacum
Şəklin VikiAnbarda axtarışı

Taraxacum sect. Taraxacum (lat. Taraxacum sect. Taraxacum) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin zəncirotu cinsinə aid bitki növü.

Botaniki xarakteristikası

Taraxacum sect. Taraxacum hündürlüyü 30 sm-ə çatan çoxillik ot bitkisidir. Kökləri yuxarı hissədə şaxələnən kökümsovdan ibarət, kiçik şaxəli olub, qalınlığı 2 sm, uzunluğu 60 sm-ə çatır. Yarpaqları çılpaq və ya orta damarla aşağı tərəfdə az toraoxşar tüklüdür, uzunsov, əksinə, yumurtaşəkilli, küttəhər, oyuqlu-dişlidir və yaxud enli və ya dar, üçkünc, sivriləşmiş, tamkənarlı və ya uzun dişli, arxaya yönəlmiş dilimlərə qismən dərin qayıqşəkilli kəsilmişdir. Çiçək oxu yarpaqlardan uzundur, düz, çılpaq və ya çiçəkləmə dövründə tüklüdür. Qın yarpaqları təpə hissədə qabarıq deyil, xaricdə yerləşənlər qismən enli xətvaridir, aşağı qatlanmışdır, daxildə yerləşənlər isə xətvaridir. Dilcikşəkilli çiçəklər açıq və ya tutqun-sarı rəngdədir, bir qədər qın yarpaqlarından uzundur. Toxumları açıq-qəhvəyi rənglidir, uzunluğu 3–3,5mm-dir, yalnız təpə hissəsində qısa piramidalı olub, sivri-qabarıqdır buruncuğu nazikdir, 3–4 dəfə toxumdan uzundur kəkili ağ rəngdədir, 2–2,5 dəfə buruncuqdan qısadır. Aprel-iyun aylarında çiçəkləyir, may-iyun aylarında meyvə verir.

Azərbaycanda yayılması

Böyük Qafqazın Quba sahəsində və qərbində, Kiçik Qafqazın mərkəzində, orta və subalp qurşaqlarında bitir.

Yaşayış mühiti

Meşələrdə, talalarda, çəmənlərdə rast gəlinir.

Təbabətdə

Qurudulmuş kökləri iştahasızlığı, qəbizliyi aradan qaldırır və ödqovucu dərman kimi işlədilir. Köklərindən alınan qatı cövhərdən həb hazırlanır.

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

• Chondrilla taraxacum (L.) Stokes
• Crepis taraxacum (L.) Stokes
• Leontodon officinalis (F.H.Wigg.) J.F.Gmel.
• Leontodon taraxacum L.
• Leontodon taraxacum var. villosum Lej.
• Leontodon taraxacum var. vulgare Benth.
• Leontodon vulgaris Lam.
• Taraxacum dens-leonis Desf.
• Taraxacum dens-leonis subsp. officinale (F.H.Wigg.) R.C.V.Douin
• Taraxacum officinale F.H.Wigg.
• Taraxacum officinale var. angustifolium Gray
• Taraxacum officinale subsp. dens-leonis (Desf.) Cout.
• Taraxacum officinale var. genuinum Willk.
• Taraxacum officinale subsp. vulgare Schinz & R.Keller
• Taraxacum palustre var. vulgare (Benth.) Fernald
• Taraxacum spathulatum H.Koidz.
• Taraxacum taraxacum (L.) H.Karst.
• Taraxacum vulgare Schrank
• Taraxacum vulgare var. dens-leonis (Desf.) Samp.