Dağ ayıdöşəyi
| Dağ ayıdöşəyi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Dağ ayıdöşəyi |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Dağ ayıdöşəyi - (lat. Oreopteris limbosperma (All.) Holub et Pouzar.) - Telipteriskimilər – (Thelypteridacaea Pichi Sermolli.) fəsiləsinə aid bitki növüdür.[1]
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Məlumat azlığı” kateqoriyasın aiddir – DD. Azərbaycanın nadir növüdür. [2]
Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çoxillik bitkidir. Kökümsovu qalın, qısa və şaqulidir. Yarpaqları qısa saplaqlı, uzunsov-lansetvari, qaidədə daralan, kənarları bütöv və ya əyri-üyrüdür; birinci sıranın seqmentləri lansetşəkillidir, ucu itiləşmiş, uzanmış dilciklərə bölünmüşdür. Soruslar meyvə verən damarların təpə hissəsində yerləşir. Sporlar qonur rəngdə, böyrəkşəkilli-oval, kənarları xırda daraqvaridir; örtükləri tez tökülən və vəzilidir.[3] [4]
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sporların yetişmə dövrü iyul-sentyabr aylarına təsadüf edir. Mezofitdir. Aşağı dağ qurşağından yuxarı dağ qurşağına kimi,kölgəli, yarpaqlı ağac meşələrində bitir. [3] [5]
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kiçik Qafqazın şimal rayonları (Murovdağ ərazisində meşələrdə az rast gəlinir). [3] [4] [6]
Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Antropogen amillərin təsirinə məruz qalır.
Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Populyasiyalarının nəzarətə götürülməsi və mütəmadi monitorinqlərin aparılması vacibdir.
Sinonimlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Dryopteris limbosperma (All.) Bech.
Dryopteris oreopteris (Ehrh.) Maxon
Lastrea limbosperma (All.) Ching
Lastrea limbosperma (All.) Holub
Lastrea limbosperma (All.) Heywood
Thelypteris limbosperma (All.) H.P. Fuchs
Thelypteris oreopteris (Ehrh.) Sloss.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri. II nəşr. Bakı-2013.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2020-08-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-24.
- ↑ 1 2 3 Флора Азербайджана, 1950
- ↑ 1 2 Əsgərov A.M., 2005
- ↑ Аскеров А.М., 2001
- ↑ Əsgərov A.M., V.N. Kərimov, 2013