Farqeza katalpası
| Farqeza katalpası | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Triba: Cins: Növ: Farqeza katalpası |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Farqeza katalpası (lat. Catalpa fargesii) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin biqnoniyakimilər fəsiləsinin katalpa cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qərbi Çinin subtropik və isti iqlimli ərazilərindəki meşələrdə bitir.
Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hündürlüyü 20 m-ə çatan, ulduzvari-tüklü cavan zoğlu, yarpağını tökən ağacdır.Yarpaqları ucu biz və ya yumru, ürəkşəkilli, qarşı-qarşıya düzülüşlü, uzunluğu 20 sm-ə qədər olub, uzun saplaqlıdır. Kənarları bütöv və ya çıxıntılı, sadədir. Yarpaq ayasının üst səthi bir az tüklü, alt tərəfi isə çox tüklüdür, saplağın uzunluğu 10 sm-dir, sürtüldükdə xoşagəlməz qoxuludur. Çiçəklərinin uzunluğu 3,5 sm, rəngi çəhrayı və ya çəhrayı-qırmızıdır, 7-15 ədəd olmaqla, süpürgə çiçək qrupuna yığılmışdır. Çiçək tacı içəri tərəfdən xallıdır.
Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Sərt qışda zoğlar, adətən donur. Qışın sərt keçməsinə baxmayaraq katalpa hər il çiçəkləyir, lakin meyvə vermir. Bitki küləkdən yaxşı qorunan yerlərdə çətirinin gözəlliyini saxlaya bilir və şaxtalarda donmur.
Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bakı, Gəncə, Şəki və s. şəhər və rayonlarda həyətyanı sahələrdə mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Cinsin digər növlərinə nisbətən yarpaqları tez açılır və payızın axırlarına qədər rəngini dəyişmədən yaşıl qalır. Parkların və şəhər əkinlərinin yaşıllaşdırılması üçün məsləhət görülən dekorativ növdür.