Günəş saatı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Taqanroqda günəş saatı

Qnomon və ya Günəş saatı — Günəş mövqeyinə görə vaxt ölçən bir vasitədir. Ortaq bir üfüqi günəş dizaynında, bir barın yuxarıdan yuxarı yerləşdiyi kölgə, şaquli yerləşdirilən səthdə günün saatlarını göstərən bir kadrana düşür. Günəş göydən irəlilədikcə, çubuğun sonu saatın yaranmasına səbəb olan kölgə saatın müxtəlif saat xəttlərinə uyğun bir şəkildə hərəkət edir. Bu dizaynlarda çubuq Yerin dönmə oxuyla hizalanmalıdır. Buna görə, bu cür günəş saatı üçün doğru zamanda göstərmək üçün çubuğun maqnit şimalından çox coğrafi şimal göstərmək lazımdır. Ayrıca, çubuqların şaquli düzəndə döşəndiyi istiqamət, saatın coğrafi genişliyinə bərabər olmalıdır. Buna baxmayaraq, bu iki xüsusiyyətə malik olmayan və müxtəlif prinsiplər üzrə işləyən günəş saatlar da hazırlana bilər. Bu saatlar bir sahənin ortasında bir bar qoyaraq və hər gün gölün düşdüyünü göstərmək üçün bir kompas (hər yerdə şimal göstəricisi) istifadə edərək edilə bilər. Lakin gecə kimi buludlu günlər, bu saatı faydasız edəcək.

Qədimdə insanlar günəşi ən etibarlı saat hesab edirdilər. Biz elə indi də bəzən vaxtı bildirmək üçün"səhər","günorta","axşam" və ya "günəş batandan sonra"deyirik. Qədim misirlilər günəş çıxandan batana qədər vaxtı 12-yə bölüb hər hissəsini, isə 1 saat kimi qəbul edirdilər.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]