Halimocnemis sclerosperma
| Halimocnemis sclerosperma | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Halimocnemis sclerosperma |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
Halimocnemis sclerosperma (lat. Halimocnemis sclerosperma) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin halimocnemis cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Gövdəsiz əsasəndə güclü budaqlanan, 10-20 sm hündürlükdə, boz-göyümtül birillik ot bitkisidir. Yarpaqları 1-5 sm uzunluqda, növbəli, oturaq, yuxarı hissədə sarımtıl, konusabənzər bizvari tikanlıdır. Çiçəklər yarpaq qoltuğunda təkdir, yumurtayabənzər, tikanlı, otvari 2 çiçəkaltlıqlıdır. Erkəkciyi 4, tozcuğu 1-1,5 mm uzunluqda, xətvari, qabarıq oturacaqlıdır, sarı, narıncı və ya göyümtül, uzunsov çıxıntılıdır, tozluğun ölçüsünə bərabər və ya uzundur. Yumurtalıq iki uzun dişicik ağızcıqlıdır. Dişicik ağzı sapvari, 2-3 mm uzunluqdadır, 2-6 dəfə sütuncuqdan uzundur. Meyvəsi 3, 5mm uzunluqda, yumurtavaridir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Çiçəkləmə və meyvəverməsi dövrü iyun-sentyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit, işıqsevən, duzlaşmaya davamlıdır. Toxumla çoxalır. Düzən sahələrdə taxıllı –şorangəlik qruplaşmaları əmələ gətirir.
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Naxçıvan düzənliyi (Böyükdüz, Duzdağ ətrafı).
Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yeganə lokalitetində antropogen təsirləri azalma təhlükəsini sürətləndirir.
Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ekoloji və antropogen amillər (otarılma, tapdalanma).
Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mühafizə üçün xüsusi tədbirlər aparılmır. Biotoplarda antropogen təsiri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqların təşkili populyasiya səviyyəsində genetik tədqiqi, toxumlarının toxum bankında saxlanılması, bərpasının təmin edilməsi, yeni yayılma sahələrinin axtarılması təklif olunur.