Henrix Həsənov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Henrix Həsənov
Doğum tarixi 8 iyul 1910(1910-07-08)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 28 may 1973(1973-05-28) (62 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Boqoslovskoye qəbiristanlığı[d]
Fəaliyyəti alim
Elmi dərəcəsi
Elmi adı

Henrix Həsənov — gəmi inşaatçısı, texnika elmləri doktoru, gəmi inşası və gəmi buxar qazanları və buxar generatorlarının dizaynı sahəsində mütəxəssis, dəniz gəmilərinin atom mühərrik-reaktorlarının baş dizayneri. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı[1].

Bipoqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

1910-cu il iyulun 8-də Dərbənddə (indiki Dağıstan Respublikasında) qarışıq işçilər ailəsində anadan olmuşdur. Atası milliyyətcə ləzgi olan Əli (Əlimirza) Həsənov və anası yarı alman, yarı fransız olan Yelena Vladimirovna Bekin ailəsndə anadan olur.

Məktəbi bitirdikdən sonra, 1927-ci ildə Frunze Ali Hərbi Dəniz Məktəbinə (Leninqrad) daxil olur, lakin 1929-cu ildə xəstəlik səbəbiylə tərxis edilir və Daqrıbtrest kooperativ fabrikində mexanik olaraq işə başlayır. 1930-cu ildə Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetiyə daxil olur, 1931 -ci ildə Leninqrad Gəmiqayırma İnstitutuna keçir.

1935-ci ildə institutu bitirdikdən sonra Serqo Ordjonikidze adına Baltik Gəmiqayırma Zavodunun Mərkəzi Dizayn Bürosuna işə göndərilir. 1938-ci ildə gəmi buxar qazanları dizaynçıları qrupunun rəhbəri olur. Böyük Vətən müharibəsi illərində, hərbi gəmilərin qurulmasında ixtisaslaşan Şimal Layihə-Konstruktor Bürosunda işləməyə davam edir.

1946-cı ildən Baltik Gəmiqayırma Zavodunda Baş Dizayner və Mərkəzi Dizayn Bürosunun rəhbəri işləyir. 1950-ci illərdə onun rəhbərliyi və birbaşa iştirakı ilə bir sıra yeni qazan zavodları qurulur. 1958-ci ildə Lenin mükafatına layiq görülmüşdür (xüsusən də sualtı qayıqlar üçün nüvə reaktorlarının inkişafına görə).

1959-cu ildən Leninqrad Gəmiqayırma İnstitutunun Qazanlar kafedrasının dosenti olur. 1966-cı ildən gəmi buxar generatorlarının nəzəriyyəsi və dizaynı üzrə texnika elmləri doktoru, professor dərəcəsi alır.

28 may 1973-cü ildə vəfat edir. Leninqradda Boqoslov qəbiristanlığında dəfn edilir.

Henrix Həsənov rus alimləri, filosofları, yazıçıları və musiqiçilər nəslindəndir, məşhur filosof Həsən-Əfəndi onun nəvəsidir.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birinci dərəcəli Stalin mükafatı (1942) - hərbi gəmilərin layihələrindirilmədində inkişafına görə.

İki Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni (12.5.1956; 14.5.1960)

Lenin mükafatı (1958).

Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (30.03.1970) - dəniz enerjisi sahəsində yeni kəşflərə görə.

İki "Lenin" ordeni[2].

Digər medallar.

Xatirəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1976-cı ildə Henrix Həsənovun adı 1559-B tanker layihəsinə verilir.

Dərbənd şəhərinin küçələrindən biri Həsənovun adını daşıyır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Henrix Həsənov. Ölkənin qəhrəmanları". 2022-03-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-12-23.
  2. "Гасанов Генрих Алиевич". Деятели науки. Сулейман-Стальский район. 2012-09-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-06-03.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]