II Pyotr Neqoş

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
II Pyotr Neqoş
serb. Петар II Петровић Његош
Doğum tarixi 1 (13) noyabr 1813
Vəfat tarixi 19 (31) oktyabr 1851 (37 yaşında) və ya 1851[1][2][…]
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi vərəm
Fəaliyyəti şair, keşiş, yazıçı, filosof
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

II Pyotr Neqoş (serb. Петар II Петровић Његош) — 1830-1851-ci illərdə Monteneqronun hökmdarı, Monteneqro və Berdsk mitropoliti. Dövlət xadimi, islahatçı, Monteneqronun müstəqil müasir dövlətə çevrilməsinə töhfə vermiş şəxs. Çoxlu şeir və poemaların müəllifidir. Çoxları tərəfindən serb ədəbiyyatının ən görkəmli şairi hesab olunur.

Bioqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Radivoi (Rade) Tomov Petroviç 1813-cü il noyabrın 13-də Nequşi kəndində Tomo Markov Petroviç və İvana Prorokoviç-Petroviçin ailəsində anadan olmuşdur.

Metropolit I Pyotr Petroviçlə əmi oğludur. 1697-1918-ci illərdə Petroviç-Neqoş ailəsi Monteneqroda hakim sülalə idi (1697-ci ildən - Monteneqronun mitropolitləri kimi, 1852-ci ildən şahzadələr, 1910-cu ildən krallar).

O, Savinski monastırında və Çetinye monastırında serb şairi və tarixçisi Simo Milutinoviçdən təhsil almışdır.

1830-cu ildəI Pyotr Petroviçin ölümündən sonra vəsiyyətinə əsasən, Pyotr adı ilə monastizmi qəbul edərək Monteneqro ağasının yerini tutur. 1833-cü ildə Rusiyaya səyahət edir (1837-ci ildə ikinci səfəri baş tutur), Sankt-Peterburqda Monteneqro və Berdsk yepiskopu olaraq təqdis edilir. 1834-cü ildə Rusiya Sinodunda arxiyepiskop, 1844-cü ildə Monteneqro və Berdsk mitropoliti rütbəsinə təsdiq edilir.

O, Monteneqronun Osmanlıdan müstəqilliyi uğrunda mübarizə aparır, Monteneqronun özündə qəbilə separatizmini təşkil edir. Adriatik sahillərində Monteneqro-Avstriya sərhədini delimitasiya edir.

Yuqoslaviya birliyinin tərəfdarı olaraq tanınır. Xarici siyasətdə o, Rusiyanı rəhbər tutur. Çetinyedə məktəb və mətbəə qurur

O, "Serb güzgüsü" (1845) xalq mahnıları toplusunu nəşr etdirir, buraya öz bəstəsinin mahnılarını daxil edir. "Çetinski zahidi" (1834), "Türk qəzəbinin üzü" (1834) şeir toplularının, "Azadlıq" dastanının (1835, 1854-cü ildə nəşr olundu) müəllifidir. Yaradıcılığın zirvəsi "Mikrokosmosun şüası" (1845), "Dağ tacı" (1847), "İddiaçı Stepan Maliy" (1847, 1851-ci ildə nəşr edilmişdir) poemalarıdır.

1851-ci ildə vərəmdən vəfat etmişdir.

O, vəsiyyətinə görə Lovçen dağının zirvəsində kilsədə dəfn edilib. Sosialist Yuqoslaviya dövründə ibadətgahın yerinə məqbərə tikilir.

Xatirəsinin əbədiləşdirilməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

14 iyun 2013-cü ildə Kiyevdə Kiyev Politexnik İnstitutunun parkında xatirəsinə abidəsi açılır[4].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Lundy D. R. Peter II Petrovic-Njegoš, Prince of Montenegro // The Peerage (ing.).
  2. Petar // opac.vatlib.it (ing.).
  3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118740172 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  4. "Власти Киева открыли в парке КПИ памятник черногорскому правителю Негошу". 2014-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-20.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]