Jan-Lük Ponti

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Jan-Lük Ponti
fr. Jean-Luc Ponty
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 29 sentyabr 1942(1942-09-29)[1][2] (82 yaş)
Doğum yeri
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti bəstəkar, cazmen
Fəaliyyət illəri 1958-ci ildən
Janrlar caz
Musiqi alətləri truba[3], skripka[3]
Albom şirkəti Atlantic Records
Təhsili
Mükafatları Officer of the National Order of Merit
ponty.com/index.php?sect…
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Jan-Lük Ponti (29 sentyabr 1942[1][2], Avranş) — Cazmen.

Jan-Lük Ponti 1942-ci il sentyabrın 29-da Fransanın Avranşe şəhərində musiqiçi ailəsində anadan olmuşdur. O, 5 yaşında ikən skripkada, sonra isə fortepianoda çalmağı öyrənməyə başlamışdır. Gənc yaşlarında fanatikcəsinə – gündə bir neçə saat skripka çalmaqla məşğul olan Pontinin zəhməti hədər getmədi – onu Paris konservatoriyasına qəbul etdilər. 17 yaşında ikən skripkaçılar arasında keçirilən müsabiqələrin birində birinci mükafat aldığına baxmayaraq o, solist-musiqiçi olmayıb simfonik orkestrdə işləməyə başladı.

Bu dövrdə Jan-Lük Stefani QrappelliStaf Smit kimi tanınmış sənətkarların lent yazılarının təsiri altında caz skripkası ilə maraqlanmağa başladı. Hətta kiçik heyətlərdə, özü də skripkada yox, klarnetdə və ya saksofonda öz məharətini göstərirdi. İmprovizə musiqisində kifayət qədər təcrübə toplayandan sonra o, skripkaçı məharətini cazda tətbiq etmək qərarına gəlir. Bu hadisə 1962-ci ildə başlanmış və Pontinin hərbi xidmətdə olduğu dövrdə də davam etmişdir. Burada o, bütünlüklə caz skripkasına meyl salır.

1964-cü ildən başlayaraq Ponti artıq öz ansamblı ilə çıxış edir. Onun başqa məşhur caz skripkaçıları ilə birgə ifası alboma daxil edilir. 1967-ci ildə Ponti ABŞ-yə gəlir və Monterey caz festivalında çıxış edir. Ponti Amerikada Frenk Zappa ilə tanış olmuş və sonrakı dövrdə onlar sıx əməkdaşlıq etmişlər.

1969-cu ildən başlayaraq Ponti Amerikanın sənət ulduzları ilə, o cümlədən yuxarıdıa adını çəkdiyimiz Frenk Zappa ilə, eləcə də Corc Dyukun triosu ilə birgə disklər yazdırır. Fransaya qayıtdıqdan sonra öz ansamblını yaradan Ponti 1970-1972-ci illərdə əsasən fri-caz sahəsində eksperimentlər edir.

Bundan sonra Ponti öz karyerasını Amerikada, özü də çox uğurla davam etdirir. Əvvəlcə Frenk Zappanın «Mothers of Invention» albomu üçün onunla birgə çıxış edir, 1974-75-ci illərdə isə əfsanəvi Mahavishnu Orchestra kollektivinin ikinci heyətinin üzvü olur. Caz-rok musiqisi ilə bağlı eksperimentlər keçirən sənətçilərin əhatə dairəsinə düşəndən sonra Ponti öz çalğı alətinin prinsip etibarilə yeni səslənməsinə nail olmaq üçün müxtəlif saund-prosessorlardan, müvafiq effektlərdən və sintezatorlardan istifadə etməklə elektron skripkanın təkmilləşdirilməsi sahəsində əsas mütəxəssisə çevrilir.

70-ci illərin ortalarından başlayaraq Ponti "Atlantic" firmasında bir sıra gözəl solo çıxışlarını yazdırır. Bundan əlavə o, Çik Koria, Stenli Klark, El Di Meola ilə, eləcə də pərəstiş etdiyi Stefan Qrappelli ilə birgə çıxışlarını yazdırmışdır.

Jan-Lük Ponti müasir musiqi tarixinə elektronika vasitələrinin köməyi ilə skripkanın kəsb etdiyi yeni imkanları nümayiş etdirməklə, həmçinin "fyujn" musiqisi zəminində yaranmış müasir lad-melodik konsepsiyalardan istifadə etməklə bu alətin simasını dəyişməyə müvəffəq olmuş sənətçilərdən biri kimi daxil olmuşdur.

  1. 1 2 Jean-Luc Ponty // filmportal.de. 2005.
  2. 1 2 Jean-Luc Ponty // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  3. 1 2 Montreux Jazz Festival Database.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]