Jan Parizo de la Valett
| Jan Parizo de la Valett | |
|---|---|
| fr. Jean de Valette | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1494[1] |
| Vəfat tarixi | 21 avqust 1568[1] |
| Vəfat yeri | |
| Dini | katolisizm |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Jan Parizo de la Valett (fr. Jean Parisot de la Valette ; 1494[1] – 21 avqust 1568[1], Malta) — Fransız zadəgan, Malta ordeninin 49-cu Böyük Magistridir. Cəngavər kimi Malta ordeninə daxil olaraq Rodosda türklərə qarşı misilsiz bir mübarizə aparmışdır. Böyük Magistr kimi Valett 1565-ci ildə Maltanın Böyük Mühasirəsi zamanı Osmanlı qoşunlarına qarşı müqavimətə komandanlıq etmiş və bəzən də bütün zamanların ən böyük mühasirələrindən biri hesab edilən[2] bu mühasirə zamanı ordenin qəhrəmanına və ən məşhur liderinə çevrilmişdir.
Valletta şəhərinin təməli 1566-cı ildə Böyük Magistr La Valett tərəfindən qoyulmuşdur.
Bioqrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Valett Tuluza qraf ailəsinin zadəgan ailəsində anadan olmuşdur.
1534-cü ildə de Valett qaleraya (orta əsrlərdə mövcud olmuş olan hərbi gəmi növü) rəhbərlik etmiş və 1540-cı ildə özünün qalliotu (orta əsrlərdə mövcud olmuş olan hərbi gəmi növü) olmuşdur. 1541-ci ildə türklərə əsir düşmüş, bir il quldurluq etmiş və sonradan əsir mübadiləsi nəticəsində azad edilmişdir. 1546–1549-cu illər arasında Tripolinin qubernatoru olmuşdur.
21 avqust 1557-ci ildə de Valett bir çox Avropa və müsəlman dövlətləri tərəfindən Maltanın suveren hökmdarı kimi tanınmış və beləliklə də, Malta ordeninin Böyük Magistri olmuşdur. 1565-ci ildə Türkiyə Maltaya qarşı 35.000 nəfərlik bir hərbi eskadron göndərmişdir. De Valett Maltanın müdafiəsini öz üzərinə götürmüş və düşmənin hücumunu dəf etmişdir. Maltanın paytaxtı sonralar magistrin şərəfinə Valletta adlandırılmışdır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ Hindley, Geoffrey. Medieval Sieges & Siegecraft. Şablon:Нп3. 2009. 158. ISBN 1602396337.