Kürd-islam sintezi

Kürd-islam sintezi (kürd. کوردایەتی ئیسلامی ) və ya kürd-islam milliyətçiliyi — kürd milliyətçiliyini islamizmlə birləşdirən dini millətçiliyin forması.

Tarixi

İdeologiya Osmanlı xilafətinin ləğvi və Türkiyənin yaradılmasından sonra ortaya çıxmışdır. Bu, kürdləri qəzəbləndirən iki hadisə idi. Atatürkün islahatları səbəbindən mədəniyyətlərinin, dinlərinin, dillərinin və xalqlarının təhlükə altında olduğunu hiss edən bir qrup kürd kürd-islam milliyətçiliyinə üz tutmağa başlamışdı. İdeologiya mərhum Osmanlı İmperiyasında ortaya çıxan Türk-İslam sintezinə də mürtəce idi, belə ki, "Kürd dini liderləri türklərin İslam simvollarından və hisslərini milliyyətçi məqsədləri lehinə istifadə etdiklərinin fərqinə vardılar, buna görə də eyni şeyi etməyə çalışdılar."

İdeologiya əsasən Şeyx Səidlə bağlı idi. Digər ideoloq Molla Krekardır. Bəzi videolarda Molla Krikar kürd problemlərindən və kürdlərin müstəqilliyini dəstəkləməkdən danışır. Baxmayaraq ki, bunu həmişə islam ekstremizmini qoruyub saxlamaqla edir. Onun siyasi mövqeyi "bir gün siyasi və millətçi bəyanatlar, bir gün cihadçı bəyanatlar" kimi təsvir edilib. Molla Krekar həm də populistdir və onun İraq Kürdüstanında populyarlığı 2017–2019-cu illər arasında, xüsusən də kürd hökumətinə qarşı olan gənclər arasında artmışdır. Kürd ziyalısı Həma Qərib əsas kürd millətçiliyinin islamı da əhatə edəcək şəkildə islahat edilməli olduğunu müdafiə etmişdir. Molla Krikar da dünyəviliyin "kürd dəyərlərini məhv etdiyini" vurğulamışdır.