Kəmiyyət budaq cümləsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkətin və əlamətin miqdarını bildirir və nə qədər? sualına cavab verir. Kəmiyyət budaq cümləsində də, əsasən, baş cümlə budaq cümlədən sonra gəlir.

  • Kəmiyyət budaq cümləsinin baş cümləyə bağlanmasında nə qədər, nə qədər ki, hər nə qədər və s. kimi bağlayıcı sözlər iştirak edir. Bu zaman baş cümlədə o qədər, bir o qədər (də), o qədər də, bir elə və s. kimi əvəzlik-qəliblərdən biri qarşılıq söz kimi iştirak edir. Məs: Nə qədər səbirli olsan, bir o qədər xeyirli olar. Ön cəbhə nə qədər möhkəm olsa, insanlar bir o qədər arxayın olar.
  • Kəmiyyət budaq cümləsi bəzi hallarda hərəkətin deyil, əlamətin kəmiyyətini də bildirir. Məs: Su nə qədər sərin idisə, hava bir o qədər isti idi. Əli nə qədər soyuq adamdırsa, qardaşı bir o qədər istiqanlıdır.
  • Kəmiyyət budaq cümləsində bəzi hallarda baş cümlədə əvəzlik-qəlib işlənməyə də bilər. Bu zaman əvəzlik-qəlibi bərpa etmək olar. Məs: Ürəyi nə qədər şeir istəyirdisə, söylədi. ( Ürəyi nə qədər şeir istəyirdisə, o qədər söylədi.)

Kəmiyyət budaq cümlələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Nə qədər istəyirsən, o qədər qal.
  2. Arxa nə qədər möhkəm olsa, qohumlar özlərini o qədər arxayın sanar, asudə yaşayarlar. (S.Ə.)
  3. O nə qədər bacarırdı, yedi.
  4. Özünü nə qədər qorusan, o qədər uzun yaşayarsan.
  5. Nə qədər çox oxusan, bir o qədər yaxşı nəticə göstərərsən.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]