Kapitalın intensivliyi

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Kapitalın intensivliyi — əmtəənin özünün dəyərinə[1] və digər istehsal amillərinin, xüsusən də əməyin dəyərinə nisbətdə əmtəə istehsalında istifadə olunan kapitalın dəyəri. İstehsal prosesi çərçivəsində (həm mikro, həm də makro səviyyədə) kapitalın intensivliyi səviyyəsini kapitalla əmək arasındakı nisbət kimi, yəni izokvant boyunca nöqtələr toplusu kimi qiymətləndirmək olar.

Kapitalın intensivliyi və iqtisadi artım

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Maşın və alətlərdən istifadə əməyin səmərəliliyini artırır, buna görə də kapital intensivliyinin artması (kapitalın dərinləşməsi adlanır, yəni kapital-əmək nisbətinin artması) əmək məhsuldarlığını artırır. Uzunmüddətli perspektivdə daha çox istehsal kapitalı olan cəmiyyətlər daha yüksək həyat standartlarına malik olurlar.

Avstriya məktəbi hesab edirdi ki, hər hansı bir sənayenin kapital tutumu onda qəbul edilən dairəvi istehsal üsulu və istehlakçı tələbi ilə müəyyən edilir.

Solou öz hesablamalarına əsaslanaraq iddia edirdi ki, iqtisadi artım kapital və əməyin kəmiyyət və keyfiyyəti ilə deyil, əsasən texniki tərəqqi (məhsuldarlığın artımı) hesabına təmin edilir. Harvard Universitetinin 2000-ci ildə Amerika İqtisadiyyat Assosiasiyasının prezidenti Deyl Yorgenson yazır:[2]

Qrilixes və mən göstəririk ki, kapitalın və əməyin keyfiyyətindəki dəyişikliklər və investisiya mallarının keyfiyyəti Solow qalıqlarının çoxunu izah edir. Hesab edirik ki, kapital və əmək 1945-1965-ci illər arasında artımın 85 faizini təşkil edib və yalnız 15 faizini məhsuldarlığın artımına aid etmək olar... Həmçinin Kuznets və Soloun yanaşmalarına əsaslanan əvvəlki məhsuldarlıq tədqiqatlarının birdən-birə köhnəlməsinə səbəb oldu.

  1. "Капиталоёмкость". 2015-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-01.
  2. "The Economics of Productivity" (PDF). 2033-08-31. 2009-09-20 tarixində arxivləşdirilib (PDF).