Katabiens rododendronu
| Katabiens rododendronu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Katabiens rododendronu |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Katabiens rododendronu (lat. Rhododendron catawbiense) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin rododendron cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Şimali Amerikanın şərq hissəsindən Virginiyadan Corciya, Tennesi və Alabamaya qədər yayılmışdır. Alleqant dağların yuxarı zolağında dəniz səviyyəsindən 2000 m hündürlükdə, xüsusilə Ketevbi çayının sahillərində rast gəlinir. Meşədə bitir və geniş kolluqlar əmələ gətirir.
Botaniki təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hündürlüyü 2-4 m-ə qədər, həmişəyaşıl, enli, şaxələnmiş koldur. Kolun diametri hündürlüyündən çoxdur. Yarpaqları ellisvarıdan uzunsov-ellipsvariyadək, ucu küt və ya biz, bünövrəsi yumru, uzunluğu 7-15 sm, eni 3-5 sm, üstü tünd-yaşıl, parlaq və çılpaqdır. 16 cüt damarcıqlı, hamar, alt tərəfi açıq rəngli, çılpaq, saplaqlarının uzunluğu 1,5-3,0 sm-dir. Cavan yarpaqları bir az tükcüklüdür. Çiçəkləri 15-20 ədəd olmaqla möhkəm çiçək qruplarında yerləşir, diametri 12-15 sm, enli-qıfşəkillidən zəngvariyədək olur. Çiçək saplaqlarının uzunluğu 2,5-3,5 sm, vəzicikli tükcüklərlə örtülmüşdür. Kasacığı qısa, 5 ədəd, üçkünc hissəlidir. Çiçək tacının diametri təxminən 6 sm, bənövşəyi, al-qırmızı, yaşılımtıl nöqtəli, 5 enli yumru hissəlidir. Erkəkcikləri 10 ədəd, saplaqları ağ, bünövrəsi sıx tükcüklüdür. Sütuncuğu çılpaqdır. Mayın axırında-iyunun əvvəlində çiçəkləyir. Toxum və qələmlə çoxaldılır.
Ekologiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qışadavamlı, rütubətsevəndir.
Azərbaycanda yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Mərkəzi Nəbatat Bağında introduksiya olunmuşdur. Azərbaycanda Bakı, Gəncə, Zaqatala, Lənkəranda və b. şəhər və rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Tək və qrup əkinlərində istifadəsi məqsədyönlüdür.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Michaux A., (not translated to la), Michaux, André, 1746-1803 Flora boreali-americana: sistens caracteres plantarum quas in America septentrionali collegit et detexit Andreas Michaux, Flora boreali-Americana, sistens caracteres plantarum quas in America septentrionali collegit et detexit Andreas Michaux .. (lat.). Lutetia, Argentoratum: 1803. C. 1. S. 258. 683 s. ISBN 0-665-47757-0 doi:10.5962/BHL.TITLE.50919