Keçisaqqal astrakanta
| Keçisaqqal astrakanta | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Keçisaqqal astrakanta |
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
Astracantha barba-caprina (lat. Astracantha barba-caprina) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin astrakanta cinsinə aid bitki növü.
Ümumi yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan.
Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Naxçıvanın Şahbuz rayonunda (Tirkeş kəndi) yayılmışdır.
Statusu[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanın nadir bitkisidir. VU C2a(i).
Bitdiyi yer[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan Naxçıvan dağlarının quru, daşlı yamaclarında, dəniz səthindən 1400–1500 m hündürlükdə yayılmışdır.
Təbii ehtiyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanda təbii ehtiyatı azdır.
Bioloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yarpaq tökən, 1-2 sm diametrində olan, budaqları qalın və yoğun tikanlarla örtülü, 50-70 sm hündürlüyündə koldur. Kollarının üzərindəki budaqlardan çoxlu qısa yan budaqları çıxmışdır.
Bitkinin köhnə tikanları boz horizontal, yaxud aşağı əyilmiş, 5-9 sm uzunluqda, 2 sm enində olur. Yarpaqaltlıqları 18 mm uzunluqda, 4/5 hissəsi saplaqla birləşmiş, arxası və əsası sıx, ağ tüklü, ucu bizvarı, ətrafı az, yaxud çox kirpikciklidir.
Yarpaqları 10 sm uzunluqda, yarpaqcıqları 4 (5) cüt ellipsvarı, hər iki tərəfi nazik, yuxarısı qısa, 1–2 mm uzunluqdadır. Tikanları 2,5-3 sm uzunluqda, 7 mm-ə qədər enində olub, çılpaq, qalın və yaşıl rənglidir.
Çiçəkaltlıqları 2 mm enində, pərdəşəkilli, uca doğru isə uzun kiprikciklidir.
Kasacığı 17 mm uzunluqda olub, əsasına oyulmuş, ağ tüklü, 2 mm-ə qədər uzunluğa çatan bizvarı çıxıntısı vardır.
Meyvəsi böyrəkvarı formalı, qəhvəyi-sarı rəngdədir. Paxlası tərs yumurtavari, ağ tüklü, 6 mm-ə qədər uzunluqda olub, içərisində 1 ədəd toxumu vardır.
Çoxalması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Təbii şəraitdə toxum vasitəsilə çoxalır.
Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Başlıca olaraq insan fəaliyyətinin təsiridir.
Becərilməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Becərilməsi haqda məlumat yoxdur.
Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.
Zəruri qoruma tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daxil edilməsi tövsiyə olunur.